عضو هیئتمدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد در واکنش به نامه اخیر دولت
خروج از بورس به بازار سیاه دامن میزند
هفته گذشته نامهای از سوی دفتر رئیسجمهور درباره خروج محصولات فولادی از بورس روی خروجی رسانهها قرار گرفت که واکنشهای زیادی را به دنبال داشت. از تولیدکنندگان فولاد تا نمایندگان مجلس، این اقدام دولت را غیرکارشناسی و غیرمنطقی توصیف کردند و خواستار بازبینی دولت شدند. گمانهها برای این اقدام دولت نیز زیاد است؛ برخی میگویند این یک امتیاز از سوی دولت به صادرکنندگان است و برخی معتقدند این کار برای کنترل قیمتها در بازار مسکن انجام شده است. سلیمانی، عضو هیئتمدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد نیز بهعنوان یکی از معترضان، احتمالاتی را مطرح میکند که شایان تأمل است. نادر سلیمانی، عضو هیئتمدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد گفت: هفته گذشته شنیدیم دولت نامهای را تهیه و ابلاغ کرده که بهواسطه آن، عرضه محصولات فولادی در بورس کالا ممنوع و قرار بر این شده که محصولات در بازار آزاد عرضه شود. این جزء همان اتفاقهای نادری است که در کشور ما میافتد؛ بدون اینکه نظر تولیدکنندگان را جویا شوند و بدون جلسات کارشناسی، خودشان تصمیم میگیرند و ابلاغ میکنند. او درباره دلیل این تصمیم گفت: تصور دولت این است که قیمت مسکن به دلیل افزایش قیمت نهادههای بخش مسکن مثل فولاد، رشد چشمگیری داشته است؛ به همین دلیل برای پایینآوردن قیمتها یا دستکم کنترل رشد قیمتها، عرضه فولاد را از بورس خارج کردهاند. درحالیکه به عقیده من این تصمیم میتواند تبعات ناخوشایندی برای بازار داشته باشد. سلیمانی اظهار کرد: خروج محصولات از بورس قطعا شفافیت را از بین میبرد و به بازار سیاه نیز دامن میزند؛ یعنی تصمیم کارشناسیشده نیست. اینکه ما عرضه محصولات را از بورس که بازاری شفاف است، خارج کنیم و آن را به بازار آزاد بسپاریم، بهطور حتم تأثیری در کاهش قیمتها نخواهد داشت و چیزی که مدنظر دولت است، محقق نخواهد شد. به گفته او، آنچه در کاهش قیمتها مؤثر است، عرضه متناوب و منضبط در بورس و کشف قیمت در بورس است. هر اقدامی خارج از این قاعده انجام شود، تأثیری در کاهش قیمتها نخواهد داشت. پیش از این نیز محصولات در بازار آزاد عرضه میشد ولی قیمت مسکن همواره رشدی تصاعدی داشته است. وقتی ما یک تجربه اینچنینی را در گذشته داریم، چرا به اشتباه گمان میکنیم تکرار آن، نتیجه متفاوتی خواهد داشت. عضو هیئتمدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد بیان کرد: دولت زمانی که محصولات فولادی به بورس آمد نیز دست از مداخلات خود برنداشت و در بازار همواره با تعیین سقف قیمت یا میزان عرضه و بهتازگی ابطال معاملات، دخالت کرده است. آنچه امروز در بازار فولاد به لحاظ افزایش قیمتها و بعضا رانتهای ایجادشده برای عدهای میبینیم، نتیجه همان مداخلات دستوری دولت است. حال در چنین شرایطی دولت باز تصمیم میگیرد معاملات فولاد را به بازاری غیرشفاف منتقل کند که قابل نظارت نیست. وقتی همه چیز به بازار آزاد سپرده شود، دولت چگونه میخواهد بر قیمتها، عرضه و تقاضا و معاملات نظارت کند؟ او توضیح داد: از ابتدای سال که دولت با ابطال معاملات سعی در مداخله در بازار میکرد، تولیدکنندگان این اعتراض را داشتند که با این فشارها، عرضه در خارج از سیکل شفاف اتفاق خواهد افتاد. حال دولتی که تا مدتی پیش عرضه شفاف در بورس را زیر ذرهبین داشت و اجازه اندکی افزایش قیمت را نمیداد، امروز از آن طرف بام افتاده و کلا نظارتهای خود را با سپردن عرضه به بازار آزاد حذف میکند. سلیمانی در پاسخ به این پرسش که آیا این یک امتیاز به صادرکنندگان فولاد است که ارز غیرنفتی به کشور وارد میکنند؟ گفت: به نظر من این اتفاق تأثیری در صادرات نخواهد داشت؛ چون نمیتوان بدون درنظرگرفتن نیاز داخلی تمام محصولات تولیدشده را صادر کرد؛ بنابراین اینکه فکر کنیم دولت برای تأمین ارز دست به این کار زده است، نمیتواند احتمال صحیحی باشد. اگر فرض کنیم دولت برای صادرات بیشتر این امتیاز را به تولیدکنندگان داده است، آنوقت با رشد قیمتهای عجیب و نجومی در بازار داخل مواجه خواهد شد؛ بنابراین فداکردن یک بازار برای بهدستآوردن ارز بیشتر منطقی به نظر نمیرسد. عضو هیئتمدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد اذعان کرد: ما همین الان در بحث تولید فولاد 50 درصد مازاد داریم و با همین سازوکار قبلی نیز این مازاد قابل صادرات است؛ بنابراین مشکلی برای صادارت در گذشته نداشتهایم. به اعتقاد سلیمانی، تصمیمات گذشته مانند تعیین قیمت براساس 95 درصد فوب خلیج فارس نیز دلالت بر این داشته که زمینه برای صادرات کاملا مهیا بوده است. مشکل اصلی ما در موضوع صادرات، بحث بازگشت پول است که باید آن را برطرف کرد. او خاطرنشان کرد: البته این نامه هنوز ابلاغ نشده و محصولات فولادی فعلا در بورس در حال عرضه است؛ یعنی هنوز مشخص نیست ابلاغ شده یا خیر،چون هنوز قیمت در بورس کشف میشود.