جدال نفسگير اقتصاد حملونقل هوايي با شيوع ويروس كرونا
محمدسعید هفت جواهریان.كارآفرین و فعال حوزه دارویی
درپی شیوع ویروس كرونا یكی از صنایعی كه بهشدت تحت تأثیر و آسیب قرار گرفت، صنعت حملونقل تجاری هوایی است. یکی از پیامدهای همهگیری جهانی کرونا کاهش چشمگیر مسافرتهای هوایی بوده که درمقایسهبا اوایل سال ۲۰۲۰، روزانه حدود ۸۰ درصد کمتر شدهاند. براساس آمارها و ارقام به جهت شرایط خاص حاكم بر مسافرتهای هوایی، اعم از فضای بسته هواپیما و سطح تماس تجهیزات و نشیمن هواپیما و محفظه حملونقل بار مسافران هوایی، این وسیله سریع حملونقل برای مسئولان و شهروندان نگرانیهایی را جهت شیوع و انتشار بیش از پیش ویروس منحوس كرونا ایجاد كرده است.درپی اقدامات پیشگیرانه و مدیریت بحران مصوبات ستاد ملی كرونا و بخشنامههای سازمان هواپیمایی كشوری، ادامه حیات این صنعت و بقای شركتهای هواپیمایی، منوط به كاركرد هواپیماهای مسافربری با ٦٠ درصد ظرفیت صندلیها شد. این تصمیم برای اولینبار در جهان ازسوی مقامات ذیصلاح ایرانی برای كنترل شیوع كرونا گرفته شده است. بسیاری از شرکتهای هواپیمایی برای بازگرداندن هواپیماهای مسافریشان به آسمان برنامهریزی میکنند. شركتهای هواپیمایی در راستای جلوگیری از شیوع ویروس كرونا و آلودگی و همهگیری این بیماری دست به اقداماتی زدند كه در نوع خود مفید بوده؛ اما در بحران حاضر نیز باعث افزایش هزینههای مالی آنها شده است. ازجمله این اقدامات ضدعفونیهای مستمر محیط هواپیما، ارائه ماسك و پك و محلولهای ضدعفونی به مسافران، نصب فیلترهای مخصوص تهویه هوا مطابق استانداردهای HEPA و... را میتوان نام برد. مهمترین دغدغه موجود درباره تأثیر فضای بسته هواپیما و انتقال تنفسی این ویروس است و قاعدتا ریسك این موضوع میتواند با ضدعفونی مستمر سطوح هواپیما و هوای داخل كابین كمتر شده و در شرایطی نیز به صفر نزدیك شود. مقوله حائز اهمیت در حملونقل هوایی، ایمنی شرایط هواپیما و آثار مخرب برخی از محلولهای ضدعفونی قابل اشتعال یا با PH اسیدی یا قلیایی است كه میتواند بهمرور زمان باعث آسیبخوردگی، كاهش طول عمر قطعات و آسیب به قطعات و ملزومات هواپیما شود. از طرفی پذیرش مسافر با ٦٠ درصد ظرفیت نیز اسباب ورود زیان و عدم صرفه اقتصادی برای شركتهای هواپیمایی را ایجاد كرده است و حواشی افزایش نرخ بلیت هواپیما نیز مزید بر علت شده و موجباب عسر و حرج اقتصادی شركتهای هواپیمایی را فراهم كرده است.فعالان و پژوهشگران حوزه دارو و سلامت در تحقیقات و پژوهشهای متعدد دستاورد جدیدی را از نظر نسل جدید محلولهای ضدعفونی با هزینه كمتر و مضرات و آثار مخرب كمتری را در كارنامه خود ثبت كردهاند.نسل جدید محلولهای ضدعفونی كه بر پایه آب هستند، دارای ماده مؤثر یون نقرهاند كه علاوه بر اینكه دوستدار محیط زیست است، مضرات محلولهای بر پایه الكل را از نظر قابلیت اشتعال، خوردگی، مسمومیتهای دارویی و قیمت بالا را ندارند و علاوهبر آن امكان ضدعفونی هوای داخل هواپیما را در مدت محدود بهصورت پاشش دارند كه میتواند بهشدت از شیوع ویروس بهصورت تنفسی جلوگیری كرده و در عوض هواپیماهای مسافری با ظرفیت كامل خود ادامه كار داده و تا حد بسیار زیادی ورشكستگی شركتهای هواپیمایی و ركود و عسر و حرج اقتصادی و جنجالهای افزایش قیمت بلیت هواپیما را مدیریت كرده و به كمك صنایع تحت تأثیر شیوع كرونا اعم از صنعت هواپیمایی و گردشگری بشتابد.