بستهشدن پنجره ارتباطی
روزهای پایانی ریاستجمهوری دونالد ترامپ یک چالش بزرگ در پی داشت و آنهم رویارویی و بندوبستها در شبکههای اجتماعی بود. مهم نبود طرفدار ترامپ باشی یا حتی خود ترامپ که حذفت سبب شود تا سهام شرکت را 10 درصد کاهش دهی یا مخالف ترامپ و بازیگر مشهور تا صفحهات بسته شود. رابرت دنیرو پس از اینکه توییتی علیه ترامپ زد، صفحهاش بسته شد. برخی از این رویدادها چنان تازه و جدید هستند که پای بحثهای طولانیتری را هم باز کردند که شاید تنها به انتقال قدرت در ریاستجمهوری آمریکا محدود نشود. بستهشدن حساب توییتری دونالد ترامپ برای همیشه در کنار محدودیت دسترسی او به حساب سایر شبکههای اجتماعی و همچنین محدودیت برای شبکههای نوپایی چون پارلر که قرار بود میزبان جدید حساب ترامپ باشد، موجب شد تا بحثهای گوناگونی درباره آزادی بیان و قدرت شبکههای اجتماعی در آینده دنیا دربگیرد. در این میان توییتر یکباره هزاران حساب کاربری مرتبط با جنبش «کیوانان» را هم بست. شاید این سؤال ایجاد شود که کیوانان چه کسانی هستند؟ آنها از علاقهمندان به تئوریهای توطئه هستند. آنها بر اساس یک تئوری توطئه فراگیر و بیاساس میگویند که دونالد ترامپ دارد مخفیانه با نخبگان شیطانپرستی که کودکان را مورد آزار جنسی قرار میدهند و در دولت، بازار و رسانهها رخنه کردهاند، میجنگد. بيبيسي مينويسد پیروان کیوانان باور دارند که این مبارزه نهایتا به روز حسابی ختم خواهد شد که در آن افراد سرشناسی مانند هیلاری کلینتون دستگیر و اعدام میشوند. خلاصه داستان این است اما تعداد شاخهها، انحرافات و مباحث داخلی چنان زیاد است که کل ادعاهای کیوانان سر به فلک میگذارد، و اغلب هم متناقض است. طرفداران کیوانان با درنظرگرفتن اتفاقات خبری، حقایق تاریخی و علمالاعداد به نتایج خیرهکنندهای میرسند. بااینحال شاید گمان میکنید که اینگونه ادعاها طرفداران چندانی هم ندارد. اما باید بدانید که میزان ترافیک مرتبط با این تئوری در شبکههای اجتماعی معروف مانند فیسبوک، توییتر، ردیت و یوتیوب از سال ۲۰۱۷ به بعد شدیدا افزایش پیدا کرده است و به نظر میرسد این مراجعات در جریان همهگیری ویروس کرونا بیشتر هم شده باشد. اگر شبکههای اجتماعی را معیار قرار دهیم، صدها هزار نفر هستند که حداقل بعضی از تئوریهای عجیبوغریب ساخته کیوانان را باور کردهاند. طرفداران کیوانان ید طولایی در هشتگزنی دارند و در آزار هرکسی که به نظرشان دشمن است، همکاری میکنند؛ از جمله سیاستمداران، خبرنگاران و چهرههای شناختهشدهای که به گمانشان در مخفیکردن افرادی که میل جنسی به کودکان دارند، نقش دارند. البته کار به پیامهای تهدیدآمیز اینترنتی خلاصه نمیشود. توییتر میگوید که تصمیمش به اقدام علیه کیوانان به دلیل احتمال رساندن «آسیب در فضای واقعی» بود. تعدادی از حامیان کیوانان به خاطر تهدید و دستزدن به اقدامات مختلف در فضای واقعی دستگیر شدهاند. یک مورد قابلتوجه در سال ۲۰۱۸ به مرد مسلحی به نام متیو رایت مربوط بود که یکی از پلهای سد هوور را مسدود کرد. او بعدا اتهام دستزدن به اقدامات تروریستی را پذیرفت. بررسیها نشان میدهد که بیشتر آمریکاییها چیزی درباره کیوانان نشنیدهاند. اما کیوانان شالوده حمایت خیلی از پیروان این جنبش از دونالد ترامپ است. ترامپ دانسته یا ندانسته، حامیان کیوانان را ریتوییت کرده است و ماه گذشته نیز پسرش اریک ترامپ یکی از میمهای کیوانان را در اینستاگرام خود گذاشت. چندین نفر از حامیان کیوانان در انتخابات نوامبر نامزد کنگره شدهاند. اکثر آنها شانس ناچیزی دارند اما بعضیها، مثل مارجری تیلور گرین در ایالت جورجیا، به نظر میرسد که شانس خوبی برای رسیدن به مجلس نمایندگان داشته باشند. به احتمال نسبتا زیاد یکی از حامیان کیوانان، یا شخصی همدل با این تئوری توطئه، در کنگره بعدی آمریکا روی یکی از کرسیها خواهد نشست.