افزایش سرمایه شستا و چشم‌انداز پیش‌رو
«افزایش سرمایه» یکی از مهم‌ترین خبرها برای سهامداران شرکت‌ها و فعالان بازار سرمایه و یکی از روش‌های تأمین مالی و اصلاح ساختار مالی شرکت‌ها است. شرکت‌ها برای اینکه بتوانند از ظرفیت تولیدی خود استفاده کنند، فعالیت‌های خود را توسعه دهند و قدرت رقابت خود را حفظ یا افزایش دهند، اقدام به افزایش سرمایه می‌کنند. در برخی از مواقع نیز این کار به منظور اصلاح و بهبود ساختار مالی شرکت صورت می‌گیرد. این تأمین منابع مالی جدید می‌تواند به شکل‌های مختلف و از محل منابع مختلف مانند آورده سهامداران، سود انباشته و مطالبات سهامداران صورت گیرد.
شستا با شش‌هزار‌و 200 میلیارد تومان افزایش سرمایه، با 77.5 درصد رشد، میزان سرمایه خود را از هشت هزار میلیارد تومان به 14هزار‌و 200 میلیارد تومان افزایش داد. نکته دیگر اینکه در شرکت‌های زیرمجموعه شستا نیز یک جنبش افزایش سرمایه در راه است و این اتفاق یکی از مهم‌ترین رویدادهای بازار سرمایه در سال 1400 خواهد بود؛ کما اینکه این مجموعه در دو سال گذشته در 77 شرکت زیرمجموعه نزدیک به 15 هزار میلیارد تومان افزایش سرمایه داشته است. افزایش سرمایه در درجه نخست گامی مهم در راستای شفاف‌سازی است؛ چرا‌که ارزش به‌روز دارایی‌ها و وضعیت به‌روز سرمایه شرکت‌ها را آشکار می‌کند. افزایش سرمایه در واقع ارزندگی و ارزش واقعی شرکت‌ها را بیشتر و بهتر نشان می‌دهد. باید توجه داشت که به دلیل شرایط تورمی کشور، خبرهای مربوط به افزایش سرمایه شرکت‌ها و بنگاه‌های بورسی، هنوز یکی از جذاب‌ترین خبرهای بازار سرمایه است. افزایش سرمایه شستا، قطعا تأثیر مثبتی بر روند بازار سرمایه از ابتدای سال 1400 دارد. از آن مهم‌تر افزایش سرمایه شرکت‌های زیرمجموعه شستا است که محمد رضوانی‌فر، مدیرعامل شستا نیز بارها بر آن تأکید داشته و در جهت تحقق آن گام‌های
عملی و اجرائی برداشته است. با توجه به گستردگی و حجم شرکت‌های شستا در بورس، جنبش افزایش سرمایه شستا و شرکت‌های زیرمجموعه آن، بر بازار سرمایه تأثیر مستقیم خواهد داشت. افزایش سرمایه شستا و شرکت‌های تابعه و زیرمجموعه‌اش، تأثیر خود را در سال آینده در بازار سرمایه نشان خواهد داد. یکی از مهم‌ترین موارد در افزایش سرمایه، میزان این افزایش است. در واقع حائز اهمیت است که افزایش سرمایه به چه مقدار صورت گرفته است؟ با توجه به حجم شستا در بورس، افزایش 77.5 درصدی سرمایه اصلی شستا، یک افزایش سرمایه مهم و تأثیرگذار است. البته باید دید پس از افزایش سرمایه، قیمت سهم چقدر خواهد شد. روند سودسازی شرکت‌ها نیز در کنار موضوع افزایش سرمایه، حائز اهمیت بسیار است و اگر روند سودسازی در سال‌های آتی، جذاب و مثبت باشد، قطعا افزایش سرمایه، ارزشمندتر می‌شود.
نکته دیگر اینکه افزایش سرمایه در شرکت‌های زیرمجموعه شستا از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها خواهد بود که از حیث شفاف‌سازی دارایی و شفاف‌کردن ارزش واقعی دارایی شرکت‌ها و ارزندگی سهام، یکی از بهترین انواع افزایش سرمایه است.
لحاظ‌کردن افزایش سرمایه در کنار پیش‌بینی سود در سال‌های آتی از مهم‌ترین گزینه‌هایی است که در تحلیل افزایش سرمایه و ارزندگی سهام یک شرکت باید مورد توجه باشد.
در کنار موضوعات یادشده، گزارش زیر نیز تاریخچه افزایش سرمایه و شرایط بنیادی شستا را بررسی کرده است.
شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا)
شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا) در سال 1365 به صورت یک شرکت سهامی خاص تأسیس شد. همچنین به واسطه مجمع عمومی فوق‌العاده مورخ 13/12/1379 نام شرکت به شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (سهامی عام) تغییر یافت.
افزایش سرمایه شستا
در تاریخ 31/03/1390 سرمایه شستا با رشد 30درصدی از محل سود سهام سرمایه‌گذاری‌شده به سه‌هزار‌و 900 میلیارد تومان رسید. همچنین در سال 1398 افزایش سرمایه به میزان چهارهزار‌و صد میلیارد تومان در اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت رسید و بر‌اساس‌این سرمایه شستا به هشت هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرد. اما اتفاق مهم و تاریخ‌ساز در بازار سرمایه این بود که شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی در تاریخ 27/01/1399 به‌عنوان پانصد‌و‌سی‌و‌هفتمین شرکت به فهرست شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران افزوده شد. بسیاری از تحلیلگران بازار بورسی‌شدن شستا را نقطه عطفی در بازار سرمایه دانستند. شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی در‌حال‌حاضر 166 شرکت مدیریتی و 89 شرکت غیرمدیریتی در اختیار دارد که تاکنون 72 شرکت مدیریتی، بورسی شده‌اند. از شرکت‌های غیرمدیریتی نیز 32 شرکت بورسی هستند؛ اما نکته بسیار مهم و حائز اهمیت این است که در ترکیب پرتفوی شرکت‌های بورسی و غیربورسی شستا، 91 درصد پرتفوی شستا، بورسی و تنها 9 درصد غیربورسی هستند.
سود شرکت اصلی شستا
سود شرکت اصلی شستا در سال مالی منتهی به 31/03/1397 هزار‌و 256 میلیارد تومان بود. این عدد در 31/03/1398 به چهارهزار‌و 519 میلیارد تومان رسید. سودآوری شستا در 31/03/1399 با جهشی 327 درصدی به 19هزار‌و 283 میلیارد تومان افزایش یافت. پیش‌بینی می‌شود روند سود خالص شستا با رشدی 67درصدی به بیش از 32 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کند. همچنین رشد فروش تجمیعی شرکت‌های مدیریتی تابعه شستا در سال مالی منتهی به 30/12/1399 نسبت به سال مالی قبل، 57 درصد بوده است. رشد سود تجمیعی شرکت‌های مدیریتی تابعه شستا در سال مالی منتهی به 30/12/1399 نسبت به سال مالی قبل، 116 درصد بوده است.
محمد رضوانی‌فر، مدیرعامل شستا در یک توییت در تاریخ 13/11/1399 اعلام کرده بود که سود خالص شرکت‌های مدیریتی شستا اعلام خواهد شد و این وعده در کمتر از چند روز محقق شد و گزارش‌ها و اعلام EPSها نشان داد که سود خالص تجمیعی شرکت‌های مدیریتی از 21هزار‌و 500 میلیارد تومان به 46هزار‌و 500 میلیارد تومان افزایش یافته است.
محمد رضوانی‌فر، مدیرعامل شستا: در راستای ارتقای #شفافیت و اطمینان‌بخشی به سهامداران از روند رو به رشد عملکرد و سودآوری شرکت‌های شستا، برآورد عملکرد 12ماهه سال 99 همه شرکت‌های بورسی #شستا فردا داوطلبانه در #کدال منتشر می‌شود.
صفر‌شدن شرکت‌های زیان‌ده در سال 1400
در سال 96 تعداد 40 شرکت شستا زیان‌ده بودند. این عدد در سال 1397 به 28 شرکت، در سال 1398 به 14 شرکت و در سال 1399 به هشت شرکت کاهش پیدا کرد. پیش‌بینی می‌شود تعداد شرکت‌های زیان‌ده در سال 1400 به صفر برسد که با عنایت به گستردگی حوزه فعالیت و تنوع فعالیت، رخداد بزرگی است.
گزارش‌های حسابرسی مقبول
روند مطلوب در شفاف‌سازی حساب‌ها و تبدیل گزارش‌های مشروط به مقبول، در شش‌ماهه منتهی به 31/06/99 شرکت‌های تابعه نیز ادامه یافت. بر‌اساس‌این تعداد گزارش مقبول گروه شستا در دوره شش‌ماهه 99 با رشد 11درصدی نسبت به پایان سال 98 رشد 60درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل (شش‌ماهه 98) افزایش یافته است. در شش‌ماهه نخست سال 1399 در میان شرکت‌های شستا 115 شرکت گزارش حسابرسی مقبول و 18 شرکت گزارش حسابرسی مشروط دریافت کردند و در 87 درصد گزارش‌های حسابرسی شرکت‌های تابعه و زیرمجموعه، گزارش مقبول بود. همچنین رشد گزارش‌های مقبول در شش‌ماهه نخست سال 99 نسبت به سال 98 رشد 60درصدی را تجربه کرد. موضوع مهم دیگر این است که بندهای شرط گزارش حسابرس 53 درصد کاهش پیدا کرد؛ همچنین آثار مالی بندهای شرط 86 درصد کاهش یافت. نکته جالب آن است که بررسی‌ها و مطالعات نشان می‌دهد در گزارش‌های سازمان حسابرسی کل کشور، نسبت گزارش مقبول از کل گزارش‌ها 50 درصد است. در‌حالی‌که گزارش مقبول در گروه شستا به نسبت کل گزارش‌ها نزدیک به 90 درصد است.
سیر تحول افزایش سرمایه شستا
میزان سرمایه شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی در بدو تأسیس دو میلیارد تومان بود که به 20 هزار سهم با نام صد هزار‌تومانی تقسیم شده بود. در مورخ 29/03/1398 اما سرمایه شستا به هشت هزار میلیارد تومان رسید که شامل 80 هزار سهم صد هزار‌تومانی با نام بود.
در تاریخ 31/03/1367 سرمایه شستا با یک‌و‌نیم میلیارد تومان افزایش و به عدد سه‌و‌نیم میلیارد تومان رسید. این افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران بود. در سال 1369 بار دیگر افزایش سرمایه یک‌و‌نیم میلیارد‌تومانی رخ داد و سرمایه ثبت‌شده شستا به پنج میلیارد تومان افزایش یافت؛ اما بار دیگر در تاریخ 31/03/1370 از محل آورده نقدی و مطالبات حال‌شده سهامداران مبلغ پنج میلیارد تومان افزایش سرمایه صورت گرفت و سرمایه ثبت‌شده شستا به 10 میلیارد تومان رسید.
تاریخچه افزایش سرمایه‌های شستا از ابتدا تا سال 1398 به شرح زیر است: همچنین از ابتدای سال 1398 تاکنون افزایش سرمایه در 77 شرکت زیرمجموعه شستا به مبلغ 15هزار‌و 500 میلیارد تومان رخ داده است. این افزایش سرمایه عمدتا از محل مطالبات حال‌شده سهامداران، آورده نقدی و سود انباشته بوده است. هدف از این افزایش سرمایه‌ها اصلاح ساختار مالی، اجرای پروژه و کمک به تأمین سرمایه در گردش شرکت‌های تابعه بوده است. در آخرین و یکی از با‌اهمیت‌ترین افزایش سرمایه‌ها در شستا، این بار در انتهای سال 1399 سرمایه شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی با شش‌هزار‌و 200 میلیارد تومان افزایش سرمایه (معادل 77.5 درصد رشد) سرمایه خود را از هشت هزار میلیارد تومان به 14هزار‌و 200 میلیارد تومان افزایش داد. این افزایش سرمایه از محل اندوخته سرمایه به منظور جبران مخارج انجام‌شده بابت مشارکت در افزایش سرمایه هلدینگ‌های صبا تأمین و صدر تأمین همچنین سرمایه‌گذاری از طریق خرید سهام، صورت گرفت. این رشد سرمایه شش‌هزار‌و 200 میلیارد‌تومانی از محل اندوخته سرمایه‌ای انجام شد. افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها در گروه شستا در راه است.
در راستاي ضرورت اصلاح و تقويت ساختار مالي و نيز ايجاد امکان ارزيابي دقيق‌تر از عملکرد هلدينگ‌ها و شرکت‌هاي تابعه، برنامه‌ریزی لازم برای افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها در گروه شستا صورت گرفته است. در این زمینه ابتدا نسبت به شناسایی شرکت‌های واجد شرایط برای افزایش سرمایه از محل مزبور اقدام شده و سپس برای تسریع در ارزش‌گذاری شرکت‌ها، تفاهم‌نامه‌ای با مرکز مشاوران، وکلا و کارشناسان قوه قضائیه منعقد شده است. سایر اقدامات و طی تشریفات مربوطه در حال انجام است.