من هم واکسن زدم
عبدالرضا ناصرمقدسی- متخصص مغز و اعصاب
خلاصه بعد از مدتها من هم بهعنوان کادر درمان هفته گذشته واکسن زدم. اینکه چرا یک پرسنل درمانی باید این همه دیر واکسن بزند آنقدر تکراری شده که دیگر حوصله بحث درباره آن را ندارم. هنوز که هنوز است حجم بزرگی از کادر درمان واکسن نزدهاند، چه برسد به مردم عادی که بهقولی شاید واکسیناسیون عمومی تا سال 1401 نیز کامل نشود و ما فقط باید شاهد مرگومیر بیشتر باشیم. این داستان در مملکت ما سر دراز دارد و حالا و حالاها باید پاسخ تصمیمات غیرمسئولانه مسئولان را مردم ما بدهند. پس سخن را کوتاه میکنم و سراغ اصل مطلب میروم: زدن واکسن. داشتم به سمت اورژانس میرفتم تا بیمارم را ببینم که با من تماس گرفتند که سریع بیا که نوبت زدن واکسن شماست. حس عجیبی بود. اینکه در یک فرایند جهانی شرکت کنی حس و حال خاصی دارد. البته با اینکه تجربه عجیبی بود، اما شخصا امیدوارم نسلهای بعدی دیگر چنین چیزی را آن هم در سرزمین ما که هیچ حساب و کتابی ندارد، تجربه نکنند. حالا که اولین دوز واکسن را زدهام، داشتم به این موضوع فکر میکردم که چگونه به این مرحله رسیدهایم. بیماری کووید-19 یک چالش بسیار بزرگ برای پزشکی بوده و هست. اگرچه این همهگیری تمامی جوانب انسانی را تحتالشعاع خود قرار داد، اما از طرفی علم پزشکی را نیز به چالش کشید؛ علمی که در هزاره سوم بسیار پیشرفت کرده بود و اطلاعات بسیاری درباره ویروس، بیماریهای ویروسی و نیز راههای مقابله با آن داشت. در طول صد سال گذشته علم پزشکی به انواع مختلف با بیماریهای ویروسی دستوپنجه نرم میکرده است. ویروس نقص ایمنی که بهوجودآورنده بیماری ایدز است یک نمونه بسیار مشخص است که برای سالها بسیاری از محققان را درگیر خود کرده است. اگرچه راهی برای درمان نهایی این ویروس یافت نشده، اما سرانجام علم پزشکی توانسته که این بیماری را کنترل و محدود کند که خود پیروزی بسیار بزرگی برای بشر محسوب میشده است. اما حملات ویروسها ادامه داشته، مواردی همانند ابولا یا زیکا از ویروسهای ناتوانکننده و کشندهای هستند که هنوز نیز بشر با آنها دستبهگریبان است. در میان چنین درگیریهایی است که کووید-19 ظهور میکند؛ ویروسی که گرچه جدید است، ولی هم خانوادههای آن قبلا نیز نوع بشر را درگیر کرده، اما بشر توانسته آنها را بهنوعی مهار کند. پس در وهله اول به نظر میرسید که مقابله با این ویروس هم نباید کار سختی باشد. اما هرچه جلوتر رفتیم فهمیدیم که رفتار این ویروس با همه آنها فرق میکند. داروها یکی پس از دیگری امتحان شدند. کاملا منطقی بود که از داروهایی استفاده شود که در درمان سایر بیماریهای ویروسی موفقیتآمیز بودند. حجم داروهای مورد استفاده و کارآزماییهای بالینی انجامشده در همین زمان کوتاه نهتنها بسیار شگفتانگیز است بلکه نشان از توان بالای بشر در تحقیق علمی و هدفمند دارد. همین موضوع نیز مهمترین عامل موفقیت او محسوب میشود. اینکه میتواند مسئله را طرح کرده، جوانب مختلف آن را بررسی و سپس در حجمی بسیار بالا و با کیفیتی شگفتانگیز به کارآزماییهای بالینی درباره آن بپردازد، همه و همه نشان از پیشرفت شگفتانگیز گونه بشر از نظر شناختی و معرفتی دارد. همین پیشرفت نیز درنهایت و با این سرعت منجر به ساخت واکسنهای متفاوت و متعدد با مکانیسمهای مختلف شد. دانشمندان بهدرستی مشخص کردند که تنها راه رویارویی با این پاندمی، واکسیناسیون گسترده است. در عین حال صرفا از راهحلهای قدیمی استفاده نکرده و دست به ابداعی بینظیر در ساخت واکسنهایی با تکنولوژی جدید زدند که تحولی بزرگ نهتنها در امر واکسنسازی بلکه در درمان سایر بیماریها نیز محسوب خواهد شد. هفته قبل من هم مثل میلیونها نفر از مردم جهان یکی از این واکسنهای پیشرفته را زدم. وقتی که پرستار داشت واکسن را در سرنگ میکشید تا به من تزریق کند من داشتم به راهی فکر میکردم که بشر تا اینجا طی کرده است. خوشحالم که در چنین زمانهای زندگی میکنم که چنین تجربه شگفتانگیزی را میتوانم در خاطرات خود ثبت کنم.