موضع واشنگتن در قبال پرونده سوریه روشن می‌شود
بایدن به‌دنبال تقابل علنی با پوتین نیست
یک منبع دیپلماتیک در وزارت خارجه آمریکا می‌گوید که جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، قصد دارد در اواسط ماه می آینده تیم ویژه‌ای برای پیگیری پرونده سوریه تشکیل دهد؛ به این معنی که موضع واشنگتن در قبال بحران سوریه تا یک ماه دیگر روشن خواهد شد. به گزارش ایندیپندنت، انتشار این خبر، با واکنش‌های متفاوتی در محافل سیاسی دمشق روبه‌رو شد، برخی ابراز امیدواری کردند که طرح روسیه که به‌عنوان متحد سوریه شناخته می‌شود، تا آن زمان مسیر دستیابی به حل بحران را هموار کند و برخورد عاری از تنش با ایالات متحده که نزدیک به ۹۰۰ نیروی جنگی در شمال شرقی سوریه دارد همچنان ادامه پیدا کند. در مقابل، برخی دیگر، از اتخاذ تصمیمات جدیدی که مردم سوریه توان تحمل آنها را نخواهند داشت، ابراز نگرانی کردند، به‌ویژه اینکه تحریم‌های اعمال‌شده در چارچوب قانون سزار، هم‌اکنون سوریه را به‌شدت تحت فشار قرار داده است، در‌حالی‌که نیروهای چندین کشور خارجی از جمله ترکیه، روسیه و آمریکا در رقابت برای گسترش نفوذ و کنترل خود بر قلمرو سوریه هستند، افزون بر نیروهای دموکراتیک سوریه که قصد جدایی‌طلبی دارند. به گفته منبع دیپلماتیک یادشده، تأخیر سه‌ماهه جو بایدن برای تشکیل تیم ویژه جهت پیگیری پرونده سوریه، به‌هیچ‌وجه به این معنی نیست که «دولت بایدن به این پرونده توجه خاصی ندارد» بلکه با توجه به احتمال توسل به تمام گزینه‌های ارائه‌شده و پیش‌بینی‌های بسیاری درمورد تصویب قانون جدیدی مشابه سزار، واشنگتن ممکن است با هدف تشدید فشارهای سیاسی و اقتصادی بر دمشق، سوریه را بیشتر از پیش تحریم کند. این در حالی است که در ۲۵ ژانویه گذشته، «ایمی کترونا» به‌عنوان سرپرست نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه تعیین شد. در واقع، سوریه در‌حال‌حاضر در چنان وضعیت دشوار و بحران اقتصادی‌ای به سر می‌برد که از آغاز جنگ در این کشور در سال ۲۰۱۱ تا‌کنون بی‌سابقه بوده است؛ ازهمین‌رو یک گروه سیاسی وفادار به دمشق، رفع تحریم‌ها و محاصره‌ای اعمال‌شده از ۱۶ ماه ژوئن سال گذشته را یک نیاز مبرم می‌داند، زیرا تمام کشورها، شرکت‌ها و افرادی که با دولت سوریه وارد معامله شوند، به دلیل تحریم‌های اروپا و آمریکا با مجازات سنگینی روبه‌رو خواهند شد؛ اقدامی‌که باعث شده سوریه دچار بحران اقتصادی شدیدی شود. این در حالی است که دو کشور سوریه و آمریکا قبل از پایان دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، تماس‌هایی درمورد شهروندان آمریکایی مستقر در سوریه که ارتباط با آنها قطع شده بود، برقرار کرده بودند. «بطرس مرجانه»، رئیس کمیسیون امور خارجی پارلمان سوریه، ضمن خودداری از به‌کار‌بردن اصطلاح «تحریم» و توصیف آن به‌عنوان «اقدامات یک‌جانبه واشنگتن»، گفت: «مجازات برای مجرم است، در‌حالی‌که مردم سوریه در سخت‌ترین شرایط انسانی و معیشتی زندگی می‌کنند، با‌این‌حال ما سعی داریم موضع خود را برای دوستان در پارلمان اروپا و حتی برای آمریکایی‌هایی که از آرمان‌های مردم سوریه حمایت می‌کنند، روشن کنیم». بطرس مرجانه، هرگونه مذاکره جدی برای متوقف‌کردن جنگ در سوریه را در مرحله آینده منتفی دانست. البته واشنگتن کارت‌های متعددی مانند کارت استفاده از سلاح‌های شیمایی را برای اعمال فشار در دست دارد که انتظار می‌رود تیم جدید آمریکا برای پیگیری پرونده سوریه از آنها بار دیگر استفاده کند و این همان چیزی است که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، به آن اشاره کرده و افزود که کشورش به دنبال مجازات دمشق به دلیل استفاده از سلاح شیمایی است، در‌حالی‌که دمشق این موضوع را به‌عنوان یک ادعای بی‌اساس، کاملا رد می‌کند. همچنان، حضور تفنگداران دریایی آمریکا در خاک سوریه، کارت فشار دیگری است که واشنگتن می‌تواند از آن استفاده کند، زیرا پس از آنکه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا قصد داشت نیروهای آمریکایی مستقر در سوریه را در دسامبر ۲۰۱۸، به‌ویژه پس از نابودی آخرین پایگاه داعش در شرق سوریه در ماه مارس ۲۰۱۹، به کشور بازگرداند، پنتاگون تصمیمی برای بازگرداندن نیروهای آمریکایی به کشور ندارد. ناظران معتقدند کارت حضور نیروهای آمریکایی در سوریه، یکی از برجسته‌ترین کارت‌ها برای اعمال فشار و مذاکره است، زیرا نیروهای آمریکایی علاوه بر حضور در منطقه‌ای از سوریه که بستر آن سرشار از نفت و ذخایر طبیعی است، از جناح‌های کُرد حمایت می‌کنند و این امر، مانع گسترش نفوذ ترکیه از مرزهای شمالی به مرکز سوریه می‌شود، افزون بر آن که نیروهای آمریکایی از گروه‌های مخالف سوریه نیز حمایت و پشتیبانی می‌کنند، در‌همین‌حال بعید به نظر می‌رسد که دولت جدید آمریکا و تیم تعیین‌شده برای پیشبرد پرونده سوریه، تشدید فشارها بر دولت سوریه را فراموش کنند، به‌ویژه اینکه مقامات دمشق خود نیز این انتظار را دارند که با نزدیک‌شدن به زمان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری سوریه، فشارها افزایش یابد. همچنین در‌حالی‌که توجه محافل نظارتی به مسئله سوریه کاهش یافته است، مسکو با استفاده از تمام سیاست‌هایش در منطقه در جست‌وجوی راه‌حلی برای پایان‌دادن به بحران سوریه است؛ به‌ویژه با توجه به تقابل‌های علنی اخیر میان ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه و جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا. به‌این‌ترتیب، موضع‌گیری بایدن در قبال پرونده سوریه تا اواسط ماه می آینده روشن خواهد شد، پس از آنکه بایدن در نخستین سخنرانی ریاست‌جمهوری، اشاره‌ای به پرونده سوریه نکرد و باعث شد پرسش‌های بسیاری درمورد میزان جدی‌بودن رسیدگی به مسئله سوریه در ابعاد مختلف آن مطرح شود.