|

خاموشی شاعر سکوت

شرق، گروه فرهنگ: منصور اوجی، شاعر سرشناس، در 84‌سالگی پس از تحمل دوره‌ای بیماری در منزلش در شیراز درگذشت. هوشنگ گلشیری در میانه دهه 70 کتابی منتشر کرد با عنوان «در ستایش شعر سکوت» که به شعر و شاعری و نقد شعر مربوط است. او در بخش اول کتاب براساس توضیح دو محور، مسئله زبان و ساختار، به توضیح منظورش از «شعر سکوت» پرداخته است. اینکه گلشیری به عنوان یکی از مهم‌ترین داستان‌نویسان معاصر درباره شعر هم اثری مکتوب منتشر کرده باشد نکته‌ای عجیب نیست، اما شاید عجیب این باشد که در بخش دوم این کتاب گلشیری به نقد و بررسی شعر کسی پرداخته که معمولا در نقد شعر معاصر کمتر به او توجه شده است. بخش دوم این کتاب «حاشیه‌ای بر شعرهای اوجی» نام دارد و گلشیری در آن از الفت با شعر اوجی می‌گوید و او را شاعری می‌داند شهرستانی که همچنان به شیراز مانده است. گلشیری می‌گوید این البته حسن‌ها و عیب‌هایی در بر دارد. حسنش اینکه دور از مرکز بودن، دوربودن از همه دایره‌هایی است که اینجا وجود دارد. درنتیجه «می‌توان با همه حشر و نشری از دور داشت، هرجا -بی‌آنکه شائبه هم‌کاسگی باشد- جایی داشت: صفحه‌ای با یک یا دو شعر و از گزند دیگران نیز در امان بود. می‌توان آثار همه را خواند، اما با آنان نخواند. بود و نبود». گلشیری می‌نویسد که عیب این از مرکز دوربودن هم می‌تواند این باشد که همه را به یک چشم می‌بینی و هرجا هستی بی‌آنکه مسئول هر چیز باشی. شاید همین در کناری بودن و از مرکز دوربودن باعث شده تا در نقد شعر معاصر چندان به شعر اوجی پرداخته نشده باشد. بااین‌‌حال اینکه هوشنگ گلشیری داستان‌نویس نقدی مفصل بر شعرهای او نوشته است، نشان می‌دهد که شعرهای اوجی شعرهایی قابل‌ تأمل بوده‌اند. گلشیری معتقد بود که شعرهایی از اوجی می‌توانند معیار شعر امروز ما باشند و برای ادای دین به همان شعرهای او به نقد و بررسی آنها پرداخته است. محمد حقوقی نیز در «شعر نو از آغاز تا امروز» اوجی را از جمله چند شاعری دانسته بود که در دهه 40 به زبان و بیان ویژه خود رسیده است. منصور اوجی شاعری نیمایی بود که در سال 1316 در شیراز متولد شد. او اولین اشعار نیمایی‌اش را در اواخر دهه 30 و اوایل دهه 40 ابتدا در مجله‌های آن زمان منتشر کرد و در میانه دهه 40 اولین کتابش با نام «باغ شب» را به چاپ رساند. زندگی اوجی در همه این سال‌ها فرازونشیب چندانی نداشت و به قول گلشیری همیشه از مرکز دور بود. او این اواخر در جایی نوشته بود که معتقد است که هنوز می‌توان شعر نیمایی گفت و او نیز همچنان همین کار را می‌کند. منصور اوجی هجدهم اردیبهشت‌ماه پس از یک دوره بیماری در منزلش در شیراز درگذشت. «صدای همیشه»، «مرغ سحر»، «خواب درخت و تنهایی زمین»، «شهر خسته»، «این سوسن است که می‌خواند»، «شعرهایی به کوتاهی عمر» از جمله کتاب‌های شعر اوجی است که در سال‌های مختلف منتشر شده‌اند.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها