ایران و آژانس تفاهم خود را تمدید کردند
یک ماه وقت اضافه دوم برای مذاکره در وین
اتفاقی قابل پیشبینی بود که توافق ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی تمدید میشود و شاید این را بتوان نشانهای دانست از آنکه گویی توافق در وین نزدیک به نظر میرسد. اگرچه هنوز نمیتوان زمان خاصی را برای این توافق در نظر گرفت، اما همان قاعده قدیمی پابرجاست؛ تا بر سر همه چیز توافق نشود، گویی بر هیچ چیز توافق نشده است. حالا تفاهم ایران و آژانس یک ماه دیگر تمدید شد تا شاید در این یک ماه، توافق ایران با کشورهای 1+5 و البته با مذاکره غیرمستقیم با آمریکا، در وین به دست آید؛ دستور کار مذاکره، بازگشت همه به برجام است. درحالیکه 31 اردیبهشت مهلت توافق پیشین ایران و آژانس به پایان رسید، روز گذشته رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اعلام کرد تفاهمهای ایران و آژانس تا ٢٤ ژوئن (3 تیر) ادامه خواهد یافت. او در یک کنفرانس خبری اعلام کرد این به آن معناست که اطلاعات ضبطشده از طریق تجهیزات فنی همچنان تحت نظارت آژانس باقی خواهد ماند. باید بگویم هرچند این تفاهم که ابتدا در ماه فوریه حاصل شد، بسیار حائز اهمیت بود، اما اکنون بهمراتب مهمتر است. طبق توافقی که بهمن و به دنبال مصوبه مجلس درباره تحریمها و شتاب بیشتر فعالیتهای هستهای بین ایران و آژانس به دست آمد، بازرسیها متوقف شده و بهجای آن دادهها ضبط ولی در اختیار ایران باقی میماند. درحالیکه به توافق بر سر لغو تحریمها دست نیابند، این اطلاعات به کل پاک میشود. کاظم غریبآبادی، سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمانهای بینالمللی در وین نیز روز گذشته گفت: تصمیم ایران برای ادامه ضبط دادههای دوربینها حداکثر تا یک ماه دیگر، امروز از سوی سازمان انرژی اتمی به اطلاع مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی رسید. دادههای سه ماه گذشته همچنان در اختیار سازمان انرژی است و به آژانس منتقل نمیشود. دادههای یک ماه پیشرو نیز صرفا نزد ایران خواهد ماند. در رابطه با حذف یا انتقال دادهها، همان شرایط تفاهم مشترک سهماهه همچنان حاکم خواهد بود. جوسپ بوررل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز بعد از این تفاهم گفت: «ایران آماده بازگشت به اجرای تعهداتش ذیل برجام در صورت پایبندی واشنگتن به بخش اقتصادی این توافق است. هرچه حصول توافق با ایران (برای احیای برجام) بیشتر طول بکشد، این کشور فرصت بیشتری برای تبدیلشدن به یک قدرت هستهای را دارد و برجام تنها راه جلوگیری از آن است». شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران نیز در بیانیهای با تأکید بر تداوم توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از سوی ایران بر اساس قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران»، درباره نحوه ادامه کار پس از انقضای زمان توافق قبلی با آژانس بینالمللی انرژی اتمی تصمیم گرفت «با توجه به در جریان بودن مذاکرات فنی پیرامون حلوفصل موضوعات پادمانی میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی که به موازات مذاکرات وین در جریان است، حفظ دادههای دوربینهای نظارتی را به مدت یک ماه از تاریخ سوم خردادماه ۱۴۰۰ ادامه دهد تا از این طریق فرصت لازم برای پیشرفت و به نتیجه رسیدن مذاکرات فراهم شود». اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی، با استقبال از این تفاهم در توییتی نوشت: «ایران تفاهمنامه موقت با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در زمینه راستیآزمایی را به مدت یک ماه تمدید کرد. اقدامی ستودنی است. این امر به حفظ جو در مذاکرات احیای برجام در وین و تسهیل بهدستآمدن نتیجه موفقیتآمیز تلاشهای دیپلماتیک برای احیای توافق هستهای کمک میکند».