|

نقش اسامی در هویت‌بخشی شهری

علی نوذرپور- کارشناس مدیریت شهری

استفاده از فرصت نام‌گذاری فضاهای شهری برای هویت‌بخشی به شهر، تجربه‌ای بود که در منطقه 22 شهرداری انجام شد. کلماتی همچون «تاراز»، «دزپارت»، «شیمبار»، «تی‌ناز»، «ساوار» و «سالیز» بخشی از این تلاش مؤثر بود. تاراز نام گذرگاهی است کوهستانی برای کوچ عشایر بر تارک گذرگاه فرهنگی در شمال دریاچه شهدای خلیج فارس که پیونددهنده طبیعت شهر و روستا و انتقال‌دهنده میراث فرهنگی ایرانی به جامعه شهری تهران خواهد بود. این گذر فرهنگی به طول یک کیلومتر و عرض متوسط 20 متر در آینده‌ای نه‌چندان‌ دور، محلی خواهد شد برای برگزاری جشنواره‌های قومیت‌های ایرانی و نیز ارائه آثاری فرهنگی و هنری مانند نقاشی، مجسمه‌سازی، خطاطی و مانند اینها. اساسا نام تاراز بخشی از جامعه ایرانی را به سمت خود به واسطه قرابت فرهنگی می‌کشاند و برای سایر خرده‌فرهنگ‌ها و جشنواره‌ها پاسخ‌گو خواهند بود؛ هرچند که ویروس کرونا در یک سال اخیر نگذاشت این ظرفیت فرهنگی در گذر فرهنگی یادشده شکل بگیرد. اقدامی دیگر که مقرر بود در این گذر فرهنگی صورت بگیرد، ساخت و نصب سردیس‌های مشاهیر بختیاری‌های ایران در عرصه شعر و خوانندگی (قیصر امین‌پور، مسعود بختیاری و بهمن علاءالدین) و ‌ در عرصه تاریخ و آزادی‌خواهی (سردار اسعد و سردار بی‌بی‌مریم) در این گذر بود که به‌زودی مستقر خواهند شد که هر‌‌یک ظرفیتی فرهنگی و تاریخی را به گذر اضافه خواهد کرد؛ سردیس‌هایی که از سوی سازمان زیباسازی شهرداری تهران ساخته شده و به‌زودی نصب آنها در گذر مذکور صورت خواهد پذیرفت. در ادامه رود‌دره کن به سمت حریم و شمال منطقه و در پیوست بوستان جوانمردان، ایجاد تفرجگاهی بزرگ با شکل‌‌گیری دریاچه‌ای مصنوعی از سال 98 آغاز شد که در سال جاری نیز ادامه دارد که متناسب با طبیعت کن و قرابت آن با منطقه‌ای زیبا و تفرجگاهی در استان چهارمحال‌وبختیاری، شیرین‌بهار یا به اختصار «شیمبار» نامیده شد. این نام برگرفته از طبیعت زیبای استان یادشده به بخشی از منطقه هویت ویژه‌ای خواهد بخشید. «تی‌ناز» قرینه با «تاراز»، یادآور نقش‌های عروسکی پسر و دختر در قوم بختیاری است. این نام زیبا بر پارک بزرگی به مساحت تقریبی 32 هکتار که در فضای بین بوستان جنگلی لتمان کن و پارک زیبای آبشار جانمایی شده است، گذاشته شد. این مجموعه تفریحی‌-گردشگری با درختان کهنسال بیش از 50 سال و نیز مجموعه‌های سنگی و پیاده‌راه‌های کوهستانی که امکان پیاده‌روی در عرصه‌هایی با شیب کم را برای کهن‌سالان فراهم می‌کند، تجهیز شده است. مجموعه «تی‌ناز» قطعا در سال آتی یکی از محل‌های مناسب برای تفریح و گردشگری شهروندان تهرانی خواهد شد. همچنین می‌توان به سبزراه «دزپارت» اشاره کرد که ایستگاه متروی چیتگر را به دریاچه شهدای خلیج فارس متصل خواهد کرد. سبزراه از آن جهت که از جنوب بوستان چیتگر عبور خواهد کرد و از شمال به دریاچه خواهد رسید و مشتمل خواهد بود بر مسیر دوچرخه و مسیر پیاده‌راهی به طول شش کیلومتر، درخور توجه است؛ مسیری که به واسطه طول آن و پیاده‌راهی‌بودن، شباهتی با مسیر جاده‌ شاهی که استقرارگاه تابستانی شاهان ساسانی را به استقرارگاه زمستانی آنها متصل می‌کرد، پیدا می‌کند. «دزپارت» نامی تاریخی است که حال را به گذشته ایران پیوند می‌زند. در ادامه این حرکت نیز ایجاد پارک‌های محله‌ای به نام‌های «ساوار» که از دو قسمت «سا» و «وار» تشکیل شده است و «سا» به معنای سایه و «وار» به معنای منزلگاه یا مکان و در جمع به معنای سایه‌انداز و همین‌طور «سالیز» که از دو بخش «سا» و «لیز» ساخته شده است؛ «سا» که قبلا تعریف شد و «لیز» به معنای آرامش یا آرام‌گرفتن و در جمع به معنای سایه‌ای برای آرام‌گرفتن است. اسامی دیگری همچون «باغ راز هستی» و باغچه‌های دیگری که صرفا به درختان مثمر اختصاص یافت و نام‌های دیگر به خود اختصاص دادند. این نام‌ها همگی در راستای پیوند هویت شهری با هویت تاریخی و فرهنگی کشورمان است؛ اتفاقی که قابل بررسی، تحلیل و انتقال تجربه به سایر مناطق شهر تهران است.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها