خانه‌ای تاریک در جایی از جهان
شرق: اینگمار برگمان چهره‌ای درخشان در سینما است و آن‌قدر با شاهکارهای سینمایی‌اش شناخته می‌شود که دیگر فعالیت‌هایش معمولا زیر سایه آثار سینمایی‌اش قرار می‌گیرند. برگمان اما به جز آثار سینمایی، مجموعه تلویزیونی هم ساخته و همچنین در تئاتر هم فعالیت کرده است. برگمان چند مجموعه تلویزیونی ساخته که اولین‌شان «صحنه‌هایی از یک ازدواج» نام دارد که در سال 1973 در شش قسمت پنجاه دقیقه‌ای از تلویزیون سوئد پخش شد. آثار مختلف برگمان بارها مورد اقتباس نمایشی قرار گرفته‌اند و یکی از این اقتباس‌ها مربوط به همین «صحنه‌هایی از یک ازدواج» است. نمایش‌نامه «صحنه‌هایی از یک ازدواج» به‌تازگی با ترجمه پرهام آل‌داود توسط نشر نی منتشر شده است و آنطور که اشاره شد این نمایش‌نامه اقتباسی است از فیلم‌نامه‌ای با همین نام از برگمان. مترجم کتاب در یادداشت ابتدایی کتاب، به استقبال کم‌نظیر از این اثر برگمان اشاره کرده و نوشته که در سال 1973 که این مجموعه تلویزیونی در سوئد پخش می‌شد، هنگام پخش خیابان‌های سوئد خالی از جمعیت می‌شد و طبق بررسی‌های صورت‌گرفته آمار مراجعه زوج‌های سوئدی به مشاور خانواده پس از آن دو برابر شد. برگمان در تئاتر هم حضوری موفق داشت. او در سال‌های فعالیت‌اش آثار مختلفی از مولیر و شکسپیر و ایبسن و دیگران به روی صحنه برد و به جز این، در آثار سینمایی‌اش هم متأثر از تئاتر بود. مترجم کتاب در ادامه یادداشتش نظر یکی از منتقدان درباره تأثیر برگمان از تئاتر را آورده است: «برگمان، به‌عنوان کارگردان تئاتر، مدت‌های مدید نمایش‌نامه‌های خاصی را در ذهن و دل خود داشت. بسیاری از این نمایش‌نامه‌ها رد خود را در فیلم‌های او به‌جا گذاشته‌اند. مهر هفتم از دل نمایش‌نامه‌ای زاده شد: نقاشی روی چوب. ساختار لبخندهای شبی تابستانی همچون نمایش‌نامه‌های ماریوو است- به شیوه کلاسیک قرن هجدهم. همچون درون آینه نمایشی زیرپوستی است. نور زمستانی در ذهن او به‌صورت نمایش‌نامه‌ای قرون وسطایی شکل گرفت. برگمان خودش نسخه‌ای نمایشی از مجموعه تلویزیونی صحنه‌هایی از یک ازدواج را به روی صحنه برد و بسیاری از فیلم‌های او بعدها به‌صورت نمایشی اجرا شدند». برگمان نسخه نمایشی «صحنه‌هایی از یک ازدواج» را در سال 1981 در مونیخ کارگردانی کرد. آنطور که مترجم کتاب نوشته، هم‌زمان با این نمایش، برگمان دو نمایش «دوشیزه ژولی» از استریندبرگ و «عروسک‌خانه» از ایبسن را به‌صورت سه نمایش با یک بلیت به روی صحنه برد. از نظر برگمان شخصیت‌های اصلی این نمایش‌ها از نظر سه خواهر هستند که به خاطر جنسیت‌شان در موقعیت‌هایی بحرانی گرفتار شده‌اند. در سال‌های مختلف آثار سینمایی و تلویزیونی برگمان بارها مورد اقتباس نمایشی توسط دیگران قرار گرفته‌اند و یکی از کسانی که در سال‌های اخیر اقتباس‌های نمایشی زیادی از آثار برگمان کرده، ایفو فان هووه، کارگردان مشهور بلژیکی است که آثاری از برگمان را در آمستردام و نیویورک روی صحنه برده است. او به جز اقتباس از آثار برگمان، اقتباس‌هایی از آثار پازولینی و آنتونیونی و جان کاساوتس نیز کرده است. مترجم کتاب درباره شیوه ایفو فان هووه در اجراهایش نوشته است: «او در نمایش‌های خود از حداقل وسایل صحنه بهره می‌برد؛ مثلا در اجرایش از اتوبوسی به نام هوس اثر تنسی ویلیامز، تنها وسیله حاضر بر صحنه یک وان حمام بود. البته او خودش معتقد است که سبکش را نمی‌توان مینیمالیسم دانست و کاری که می‌کند درواقع کاویدن متن نمایش‌نامه و تلاش برای یافتن و نمایش‌دادن هسته آن است». او اولین‌بار «صحنه‌هایی از یک ازدواج» را به زبان هلندی در آمستردام اجرا کرد. ترجمه فارسی این اثر از روی نسخه انگلیسی امیلی مان که ترجمه و اقتباسی از متن هلندی است، انجام شده است. این نسخه انگلیسی در سال 2013 در کارگاه تئاتر نیویورک به روی صحنه رفت. این نمایش‌نامه شش صحنه دارد. در بخشی از صحنه سه در یکی از دیالوگ‌های یوهان خطاب به ماریان آمده است: «خوب گوش کن چی می‌گم، با اینکه به تو هیچ ربطی نداره. قایقمو فروختم و از بانک وام گرفتم. از اول نوامبر، بانک هر ماه هزاروششصد تا برات واریز می‌کنه. فعلا. بعدا باید با یکی از وکلای دفترتون صحبت کنی که چقدر می‌شه. اصلا برام مهم نیست. بگو چقدر می‌خوای. من هیچی جز کتاب‌هام نمی‌خوام. می‌رم و ناپدید می‌شم. می‌فهمی؟ غیب می‌شم. خرج تو و بچه‌ها رو هم می‌دم. هیچی احتیاج ندارم. فقط می‌خوام از اینجا بزنم به چاک. دیگه خسته‌م از غرغر و چه کنیم و چه نکنیم و مادرت چی فکر می‌کنه و بچه‌ها چی فکر می‌کنن و مهمونی شام‌مون چطور باشه و پدرمو هم باید دعوت کنیم یا نباید دعوت کنیم، باید بریم ونیز یا رم یا کارائیب، سال نو رو چطور جشن بگیریم، عید پاک رو چطور، سالگردهامون، تولدهامون...».