میوه برجام در سبد رئیسی

شرق: «به‌زودی تحریم‌ها برداشته می‌شود و سرمایه‌ها به‌سوی ایران سرازیر می‌شود»؛ این جمله‌ای است که حسن روحانی در آخرین روزهایی که در ساختمان پاستور به‌سر می‌برد، به زبان آورده است. او یک‌بار دیگر در شش سال پیش، در همین روزها در سال 94 چنین جملاتی را گفته بود. آن روزها ایران و 1+5 در‌حال رسیدن به برجام و پایان یک تنش چندساله بودند که در‌نهایت نیز به سرانجام رسید. ایران چند‌صباحی از تحریم‌های شورای امنیت ملل متحد، اتحادیه اروپا و آمریکا بیرون آمد، اما با پیروزی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور جمهوری‌خواه در ایالات متحده، ورق برگشت. ترامپ در اردیبهشت سال 97 از برجام خارج شد و تحریم‌های جدیدی علیه ایران وضع کرد تا اقتصاد ایران دوباره دچار مشکل شود. حالا رئیس‌جمهور ایران در‌حالی از احیای برجام می‌گوید که باید حدود دو ماه دیگر دولت را به ابراهیم رئیسی تحویل دهد. روحانی ابراز امیدواری کرده در دولت سیزدهم شاهد افزایش سرمایه‌گذاری‌ها باشیم تا مردم بتوانند از نفع و سود آن بهره‌مند شوند. او که در آیین بهره‌برداری از طرح‌های ملی مناطق آزاد تجاری سخن می‌گفت با بیان اینکه مردم مسئولیت بسیار بزرگ سیاسی و اجتماعی خود را در روز جمعه انجام دادند، عنوان کرد: «آنان رئیس‌جمهوری خود را انتخاب کردند. به آنان برای این اقدام بسیار خوب در جهت حضور گسترده در پای صندوق‌های رأی تبریک می‌گویم». روحانی با اشاره به برگزاری هفتادوچهارمین افتتاح طرح‌های ملی در دولت خود عنوان کرد: «در مناطق آزاد ما اعلام شد که ۶۲۱ طرح در‌حال اجرا است و ۲۴۸ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری دارد که ۵۳ درصد آن اجرا شده و همه آنها تا پایان سال افتتاح می‌شود. اگر مردم به آینده خود و سود سرمایه‌گذاری امید نداشته باشند که این میزان از سرمایه‌گذاری را انجام نمی‌دهند. همین ایستادگی مردم برخلاف رنج و سختی که در این سه‌سال‌و‌نیم کشیدند که در تاریخ بی‌سابقه بوده، نشان از جایگاه والای مردم ما‌ست». رئیس‌جمهوری گفت: «اینکه چند روز پیش خود آمریکایی‌ها اعلام کردند حاضریم تحریم را از روی واکسن کرونا علیه ایران برداریم، نشان می‌دهد که خود این تروریست‌ها به چنین اقدامی اعتراف می‌کنند و حالا دولت جدید که معتقد است راه دولت قبلی درست نبوده، گفته‌اند که اگر در مسائل بانکی موضوع در زمینه ماسک و واکسن باشد، مشکلی نداریم. تازه آن‌ هم زمانی که فهمیدند ما در تولید ماسک خودکفا شدیم و صادرات می‌کنیم و در واکسن هم به سمت تولید رفتیم». اشاره حسن روحانی به بیانیه روز پنجشنبه وزارت خزانه‌داری آمریکا‌ست که در آن از صدور معافیت تحریمی ایران برای مبادلات مربوط به کووید‌۱۹ خبر داده شده بود. طبق این بیانیه مجوز فعالیت‌های خاص به ایران برای پاسخ‌گویی به بیماری کووید۱۹ اعطا شده است. همچنین انجام برخی معاملات مربوط به کووید ۱۹به استثنای تعدادی از بندهایی که شامل ممنوعیت معاملات و مقررات مبادلات و تحریم‌های ایران است، از ساعت ۲۰:۳۱، جمعه ۲۷ خرداد ۱۴۰۰ مجاز اعلام شد. بر‌اساس دستورالعمل جدید خزانه‌داری آمریکا، صادرات کالا و فناوری که در ارتباط با پیشگیری، درمان، تشخیص ویروس کرونا مورد استفاده قرار می‌گیرند، شامل تحریم نخواهند بود. خزانه‌داری آمریکا همچنین اعلام کرده که مجوز معاملات خاص شامل بانک مرکزی ایران یا شرکت ملی نفت ایران نیز هست. روحانی در ادامه صحبت‌های دیروز خود با بیان اینکه مردم بینی ترامپ را به خاک مالیدند، گفت: «الان بازار ما پر از جنس است، هرچند گرانی به دلیل جنگ اقتصادی وجود دارد اما اقتصاد ما از پس این جنگ نابود نشد و یک نشان آن همین افتتاح طرح‌های ملی بود که تودهنی به آمریکا محسوب می‌شد». او همچنین با بیان اینکه ما تا روز آخر دولت افتتاح طرح‌های ملی در دوشنبه و پنجشنبه را انجام می‌دهیم، عنوان کرد: «ما طرح‌های زیادی در مناطق مختلف افتتاح کردیم که با آنچه سرمایه‌گذاری و کلنگ‌زنی شد ۷۰ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری صورت گرفت. من از اینکه مناطق آزاد ایران از مناطق واردکننده بدل به صادرکننده در این دولت شدند، سپاسگزارم. ان‌شاءالله به‌زودی تحریم‌ها برداشته می‌شود و سرمایه‌ها به‌سوی ایران سرازیر می‌شود و امیدوارم که در دولت سیزدهم شاهد افزایش سرمایه‌گذاری‌ها باشیم و مردم بتوانند از نفع و سود آن بهره‌مند شوند». دولت روحانی این روزها در‌حال انجام مراحل انتقال قدرت به رئیس‌جمهور منتخب است. رئیس‌جمهور فردای پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، از ستاد اقتصادی دولت خواست تا گزارش‌های لازم از وضعیت اقتصادی کشور و اقدامات انجام‌شده را به رئیس‌جمهور منتخب ارائه کنند. رئیس سازمان برنامه‌و‌بودجه کشور هم اعلام کرده برای انتقال تجارب و مقدمات و شرایط انتقال بار امانت به دولت سیزدهم آمادگی دارند. باید دید برجام که روزی برگ برنده «دولت تدبیر و امید» و روزی دیگر پاشنه‌آشیل او محسوب می‌شد، برای رئیس‌جمهور جدید چه عایدی خواهد داشت.