|

گفت‌وگو با ابوالحسن داودی درباره شرایط اکران آنلاین آثار سینمای ایران

زندگی یا مرگ

زندگی یا مرگ

گروه هنر: اکران آنلاین مدت‌هاست که به واسطه تعطیلی سینماها و بعدتر، بی‌رونقی سالن‌های سینما به دلیل شیوع ویروس کرونا برای علاقه‌مندان سینما، تنها راهی است که می‌توانند پیگیر فیلم‌های روز سینمای ایران در محیط امن‌تری غیر از سالن‌های سینما باشند. هرچند اکران آنلاین از ابتدا با موانعی روبه‌رو بوده و هست؛ از قاچاق و عرضه غیرقانونی فیلم‌ها در فاصله‌ای نزدیک به انتشار آنها گرفته تا بی‌میلی صاحبان آثار سینمای ایران برای انتشار فیلم‌ها در پلتفرم‌های عرضه فیلم، در شرایطی که تضمینی برای بازگشت سرمایه‌شان نیست. ابوالحسن داودی کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و تهیه‌کننده سینمای ایران در گفت‌وگو با «شرق» اکران آنلاین را تنها چاره سینمای ایران در شرایط فعلی می‌داند. او گفت: «به نظرم درحال‌حاضر مشکل بزرگی که حداقل من را در آینده‌نگری این کار نگران کرده، این است که آیا ما همچنان قصد داریم با همان سیستم پر از مشکل گذشته و سیستم بوروکراسی عقب‌افتاده‌ای که داشتیم و قوانین و قواعد نسل کتابت، با این موضوع روبه‌رو شویم؟ در این شرایط باید گفت ممکن است در مسیر جدید از چاله به چاه بیفتیم و کلا این امکان بسیار گسترده‌ای را که مقابل سینمای ایران به هر شکلی وجود دارد، در دوره‌ای کوتاه، ساقط کنیم».

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: «به‌هرحال واقعیتی که وجود دارد، خانه‌تکانی جدی در تفکر مدیریتی است که نمی‌دانم این اتفاق تا چه حد امکان‌پذیر است. در شرایط نابسامانی که امروز با آن روبه‌رو هستیم، با نشانه‌هایی که از این مدیریت می‌بینم، بشخصه صد‌درصد نمی‌توانم به این جریان خوش‌بین باشم؛ اما از طرف دیگر می‌دانم که هیچ چاره دیگری وجود ندارد و آرزو می‌کنم چه مدیریت صنفی و چه مدیریت دولتی به این بیندیشند که در‌حال‌حاضر واقعا در مرحله انتخاب زندگی یا مرگ برای سینما هستیم و اکران درست و به‌قاعده آنلاین آثار سینمایی، می‌تواند راه‌حل مناسبی در شرایط فعلی باشد. باید به این فکر کنیم که براساس چه قواعدی می‌توان این پدیده مدرن را درست هدایت و مدیریت کرد تا راحت‌تر مسیرش را طی کند».

کارگردان فیلم «رخ دیوانه» ادامه داد: «چیزی که دست‌کم من را در این مدت تا حدودی ناامید کرد، واگذاری مدیریت شبکه نمایش خانگی به صداوسیما بود. این موضوع در شرایطی اتفاق افتاد که فعالان حاضر در این حوزه در جریان این موضوع نبودند یا از سمت آنها رضایتی حاصل نشده بود. سؤال اینجاست که چگونه و براساس چه راهبردی، مدیریت شبکه نمایش خانگی به رسانه‌ای سپرده می‌شود که کاملا رسانه‌ای انحصاری است و چطور جریانی که به‌سرعت می‌توانست پا بگیرد و در خیلی از موارد می‌توانست در شرایط تعطیلی سینماها، اوقات بهتری را برای مردم رقم بزند، چنین تصمیمی برایش گرفته می‌شود. این تصمیم در شرایطی گرفته شده که هیچ‌گونه توضیحی درباره‌اش داده نشده. نشانه‌هایی از این دست، در مسیر جدید کمی نگران‌کننده است؛ اما همچنان تکرار می‌کنم، هیچ چاره‌ای جز رفتن به سمت اکران آنلاین وجود ندارد و امیدوارم این مسیر به‌خوبی طی شود».

او در ادامه درباره شرایط نابسامان اکران آنلاین و قاچاق فیلم‌ها در فاصله‌ای کوتاه بعد از انتشار نیز گفت: «متأسفانه این مشکلی است که برای امروز و دیروز و نیز ناشی از فرهنگ تازه شکل‌گرفته کرونایی نیست. این داستان چند دهه است که همچنان ادامه دارد و اصلش مربوط می‌شود به اینکه ما از روابط و ارتباطات فرهنگی بین‌الملل و از قوانین و قواعدش جدا افتاده‌ایم. وقتی قانون کپی‌رایت را به رسمیت نمی‌شناسیم و وقتی متقابلا جهان ما را به رسمیت نمی‌شناسد، حاصلش می‌شود این نابسامانی قانونی که بر اثر تمام اتفاقات در این چند دهه ادامه داشته است. این مسئله برای کل عرصه فرهنگ کشور به وجود آمده است. موضوع قاچاق فیلم‌های سینمایی هم بزرگ‌ترین پاشنه‌آشیل اکران آنلاین فیلم‌ها در شرایط کنونی است. متأسفانه امکان راحت و در دسترسی وجود ندارد که ما از طریق همین قانون بسیار مفید و مهمی که در دنیا وجود دارد، خارج از مرزهای‌مان بتوانیم به دنبال حقوق خودمان باشیم و به قول فردوسی این موضوع خودش داستانی است پر از آب چشم. در نهایت با همه این شرایط باز هم همچنان تأکید می‌کنم با همین امکاناتی که وجود دارد و شرایطی که هست، باید سعی کنیم اکران آنلاین در بهترین شکل گسترش پیدا کند و بتواند ارتباطش را با تماشاگران حفظ کند و تماشاگران بالقوه‌اش را به تماشاگران بالفعل تبدیل کند».

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: «از طرف دیگر، طبعا باید تلاش کنیم با کمک دولتمردان و کمک قوه قضائیه و قوه مقننه، راه‌هایی را جست‌و‌جو کنیم تا امنیت هنرمندان و آثارشان حفظ شود. برای حفظ عرصه فرهنگ کشور، هیچ چاره‌ای غیر از پیمودن چنین راه‌هایی وجود ندارد. باید بتوانیم با عرصه فرهنگ جهانی زبان مشترکی پیدا کنیم و قوانینی را که در این عرصه وجود دارد، بشناسیم و از آنها کمک بگیریم. حتی اگر امکانش هست، بتوانیم قانون کپی‌رایت را طور دیگری پیگیری کنیم و از طریق مراجع قضائی که در خارج از ایران وجود دارد، به صورت مستقل برای هر فیلم یک تعریف کپی‌رایت بین‌المللی داشته باشیم. هرچند این اتفاق قبلا هم افتاده است. پیش‌از‌این برخی از فیلم‌ها به شکلی از کشور خارج شدند و در خارج از کشور توانستند با پرداخت مبلغی از طریق قانون کپی‌رایت تحت حمایت قرار گیرند. درواقع باید بگویم در این عرصه کاملا هم بی‌دفاع نیستیم. البته این قطعا در شأن فرهنگ کشوری که ادعای تأثیرگذاری بین‌المللی دارد، نیست که بخواهد حقوق حقه‌اش را از شرکت‌های واسطه خارجی به دست آورد؛ ولی فکر می‌کنم یک اهتمام از طرف همه دست‌اندرکاران و متولیان سینما باید وجود داشته باشد و همه می‌توانیم کمک کنیم که این مشکل بزرگ هرچه بهتر و سریع‌تر حل شود».

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها