هرندی بازگشت به نقطه صفر

به گزارش روزنامه شرق، مهر سال 94 بود که محمدباقر قالیباف، شهردار وقت تهران، به صحن شورای شهر آمد و جزئیات طرحش درخصوص ارتقای کیفیت زندگی در محله هرندی را توضیح داد؛ طرحی که 400 میلیارد تومان اعتبار برایش پیش‌بینی شده بود. او به گستردگی و پیچیدگی مشکلات اجتماعی در محله هرندی اشاره کرد و گفت: اعتیاد، کارتن‌خوابی، تکدی‌گری، دزدی، شرارت، فساد و... فارغ از سن و جنس در این منطقه رخ می‌دهد و همه این جرائم در بستر بی‌کاری، مهاجرت و نارسایی شهری حرکت می‌کنند و در این بستر امنیت عمومی نیز وجود ندارد و حالا بیماری‌هایی نظیر هپاتیت، ایدز و سرطان را نیز به این مسئله اضافه کنید.

قالیباف گفت که پنج سال شخصا درگیر طرح بهبود زندگی در هرندی بوده و درباره اینکه چرا به یاد این محله افتاده است هم توضیح داد: این منطقه به کانون مشکلات بدل شده و آثار آن را می‌توان در سراسر شهر دید و این محله به محل پیوند آسیب‌ها بدل شده است. در هرندی به نقطه غیرقابل بازگشت رسیده‌ایم، اگر نتوانیم برای هرندی کاری کنیم باید این مسئله را به عنوان یکی از چالش‌های شهری بپذیریم که این ننگ بزرگی است. شهردار وقت تهران در آن جلسه به پاکسازی خاک سفید هم اشاره کرد که در دوره مسئولیت او در نیروی انتظامی اتفاق افتاده بود و گفت که هرندی پیچیدگی‌هایش از خاک سفید بیشتر است. او آن زمان فیلمی از مشکلات هرندی در صحن شورای شهر تهران نشان داد. معاون اجتماعی او هم آبان ماه همان سال قول داد که تا عید این محله را پاک‌سازی کند. حالا در پاییز سال 1400، ناصر امانی عضو شورای شهر تهران از وضعیت آسیب‌های اجتماعی در محله هرندی می‌گوید. او هم می‌خواهد فیلمی از چالش‌های هرندی در صحن شورا پخش کند که از پخش آن منصرف می‌شود.

او به چالش‌های قدیمی محله هرندی اشاره کرد و گفت: چند سالی است هرندی نامش سر زبان‌هاست، ظاهرا از گمنامی و فراموشی خارج شده و مسائل و مشکلاتش به سمع و نظر مسئولین کشور هم رسیده است. بارها از سال 92 تاکنون شورای چهارم و پنجم و شهرداران تهران و نمایندگان مجلس شورای اسلامی و سایر مقامات از این محله بازدید کردند، اظهار تأسف کردند و تحت تأثیر قرار گرفتند. قول‌هایی دادند، ستادها و قرارگاه‌هایی هم تشکیل شده و اقداماتی نیز به عمل آمده است.

این عضو شورای شهر تهران اضافه کرد: 60 درصد ساکنان را مهاجران غیرایرانی تشکیل می‌دهند که به گفته مردم در سه ماهه اخیر تعدادشان به‌شکل قابل توجهی افزایش یافته و مستقیم از شهرهای کشور همسایه مثل کابل، هرات و قندهار با دردست‌داشتن آدرس محله و کوچه‌محلات هرندی به آنجا می‌آیند. برخلاف محلات محروم سابق، مردم در اینجا دغدغه بافت فرسوده و ساخت‌وساز غیرمجاز که البته در حال انجام است و فضای سبز و زمین چمن و کتابخانه و مرکز درمانی و بهداشتی و کلا سرانه‌های هفت‌گانه شهری را که البته نیاز دارند، نداشتند.

به گفته او، آنچه در اولین برخورد درخواست آنان است، امنیت است که زیرساخت و بستر اصلی همه فعالیت‌های توسعه‌ای در همه دنیاست. مثلث شوم توزیع‌کنندگان مواد مخدر، سارقان و معتادان همه محله را احاطه کرده است. در هر خانه‌ای را که زدم و وارد هر مغازه یا کارگاهی شدم و از هر رهگذری پرسیدم یک جمله تکراری شنیدم؛ دیشب از منزل، مغازه و کارگاهم سرقت شده است.

امانی ادامه داد: در محله‌ای که 24 هزار نفر جمعیت دارد، روزانه هشت هزار معتاد تردد می‌کند. در خیابان، کوچه‌ها، خانه‌های مخروبه و متروکه زمین‌های بی‌دفاع و رهاشده معتادان به‌راحتی و انبوه در حال استعمال مواد مخدر هستند. در دوره‌ای که طرح انضباط اجتماعی اجرا می‌شد پلاک‌های آنجا به سه دسته قرمز، نارنجی، زرد و سفید تقسیم شده بود که قرمز باید کامل تخریب می‌شد. به گفته اهالی بیش از 500 قطعه زمین باقی‌ مانده تخریب خانه‌های پلاک قرمز است که بخشی از آنها توسط شهرداری تملک شده رها شده‌اند.

امانی با بیان اینکه خانه‌های مجردی کارشان سکه است و بدون هیچ مانعی به کار خود ادامه می‌دهند، گفت: برخی از مراکزی که به عنوان محل فروش ضایعات هستند نه با پول بلکه ضایعه را با مواد مخدر مبادله می‌کنند.

این عضو شورای شهر تهران اضافه کرد: اگر بخواهم خواسته‌ مردم را خلاصه کنم؛ امنیت جانی، مالی و اخلاقی. جمع‌آوری کامل همیشگی قاچاقچیان مواد مخدر، جمع‌آوری و انتقال همیشگی معتادان مواد مخدر و کارتن‌خواب‌ها. کنترل و نظارت و متمرکزکردن مهاجران غیرایرانی، تعطیلی بساط مراکز خرید و فروش اموال مسروقه و ضایعات و بستن خانه‌های مجردی؛ از مهم‌ترین خواسته‌های حداقل ساکنان بومی این محله از مسئولان کشور است نه از شهرداری تهران. این موضوعات جزء وظایف شهرداری تهران نیست. شهرداری تهران می‌تواند کمک بکند.

امانی درخصوص اینکه چرا طرح انضباط اجتماعی در محله هرندی به نتیجه نرسید، به «شرق» گفت:‌ طرح انضباط اجتماعی از شورای چهارم شروع شد، از 94 تا 96 به مدت دو سال. اما شورای پنجم اعتبارات مربوط به طرح انضباط اجتماعی در محله هرندی را در نظر نگرفت؛ آن را به‌طور کامل از ردیف‌های بودجه‌ای شهرداری حذف کرد و دیگر پشتوانه مالی برای انجام فعالیت‌ها وجود نداشت و عملا آن طرح انضباط اجتماعی دوره چهارم رها شد و متأسفانه دوباره شرایط به همان شرایط گذشته برگشته و بلکه بدتر شده است. او درخصوص اینکه بازگشت به نقطه صفر در هرندی نشان می‌دهد که طرح‌های ضربتی در حوزه اجتماعی جواب نمی‌دهد، گفت:‌ اگر طرح‌ها مُسکن و موقت و زودگذر باشد، جز هزینه‌کردن و هدردادن بیت‌المال هیچ‌چیزی ندارد. اما اگر درازمدت باشد و مستمر و پیگیر، حتما نتیجه می‌دهد. اگر همان تفکر دوره چهارم که معتقد بود این یک معضل اجتماعی است و باید این معضل را حل کرد و نباید آن را رها کرد دنبال می‌شد به نتیجه می‌رسید، اما متأسفانه رها شد و الان وضعیتی است که شما مشاهده می‌کنید.

این عضو شورای شهر تهران درخصوص اینکه برای آنکه فعالیت‌های قرارگاه اجتماعی شهردار هم به این سرنوشت دچار نشود چه باید کرد؟ گفت:‌ ما هنوز نمی‌دانیم ابعاد این کار پایگاه قرارگاه اجتماعی چیست و می‌خواهد چه کار کند، مخصوصا در محلاتی مثل هرندی که محل‌های متمرکز آسیب‌زا در شهر تهران است و ریشه‌ای و تاریخی‌ است و کار بزرگ و سنگینی است. ما الان واقعا نمی‌دانیم فلسفه طراحی قرارگاه اجتماعی چیست و می‌خواهد چه کار کند. اینها باید ارائه شود و ما ببینیم و بعد قضاوت کنیم که آیا این قرارگاه می‌تواند مشکلی مثل مشکل هرندی را حل کند یا نه.