مراسم تحلیف در غیاب بازنده!
فریدون مجلسی
سرانجام امروز قرار است جو بایدن به حضور چهارساله جمهوریخواهان در کاخ سفید پایان دهد و دوران جدیدی را در آمریکا شروع کند. مراسم افتتاحیه این دوره ریاستجمهوری آمریکا در واقع در شرایطی بینظیر و منحصربهفرد رخ میدهد. بیماری کرونا که در آمریکا شیوع حادی هم دارد، این بار بهانهای شده که از حضور جمعیت در مراسم جلوگیری شود. میدانیم که در این سالها جمعیت حاضر در مراسم تحلیف ریاستجمهوری در آمریکا به نمادی برای زورآزمایی سیاسی هم بدل شده بود و مقایسه تصاویر جمعیت مراسم تحلیف اوباما و ترامپ تا مدتها موضوعی برای گوشه و کنایههای سیاسی در آمریکا بود؛ ولی امسال و به دلیل کرونا خبری از آن جمعیت نیست. همچنین کرونا احتمالا بساط جمعیت بزرگی را هم که ممکن بود بخواهند در مخالفت با این مراسم گرد هم بیایند و حرکت اعتراضی انجام بدهند، برچیده است. گفته میشود که قرار است تعداد زیادی پرچم در محوطه برگزاری این مراسم نصب شود تا جای خالی مردمی را که هر چهار سال یک بار در این مراسم شرکت میکردند، بگیرد.
در قسمتی که باید تشریفات انجام بگیرد، رئیسجمهور سابق حضور نخواهد داشت و حضورنداشتن او قبلا با استقبال بایدن، رئیسجمهور جدید، مواجه شده و آن را تنها مورد توافق نظر با ترامپ دانسته است. حتی تصور نمیرود همسر آقای ترامپ هم در این مراسم حضور پیدا کند؛ زیرا در این فاصله سخنرانی خداحافظی او هم از رسانهها پخش میشود و احتمالا بانوی اول آمریکا نیز همراه همسرش در املاکشان در فلوریدا یا جای دیگری غیر از مراسم تحلیف حضور خواهند داشت. همچنین تهدیدهایی از طرف حامیان معمولا مسلح ترامپ انجام شده بود که اعلام کرده بودند بایدن را رئیسجمهور ایالات متحده نخواهند دانست و در برابر او مقاومت میکنند. همین تهدیدها باعث حضور نیروهای نظامی و گارد ملی آمریکا برای حفاظت از این برنامه در محوطه برگزاری مراسم شد. گفته میشود نیروهای آمریکایی حاضر در محل از مجموع نیروهای آمریکایی حاضر در عراق و افغانستان هم بیشتر است. در چنین شرایطی احتمال میرود که معاون آقای ترامپ در مراسم حضور پیدا کند. بیطرفی او در مراسم تنفیذ انتخاب بایدن در آن جلسه جنجالی کنگره که مسئله انتقال قدرت در آمریکا را تسهیل کرد، موجب شد بسیاری حضور او را بهعنوان نماینده دولت در مراسم پیشبینی کنند. خیلیها انتظار دارند که مقاومتهای گروههای حامی ترامپ موجب ایجاد اختلالهایی در این مراسم شود. در فیلمهایی که از اشغال کنگره هم منتشر شده، به وضوح پیدا بود که این گروه از طرفداران ترامپ که اغلب ظاهری شبیه به هم دارند، علاقه فروانی هم به هنجارشکنی دارند و احتمالا مثل روز حمله به کنگره از هر حرکتی برای ایجاد اختلال در مراسم پرهیز نکنند. یک علت این درگیریها سوءتفاهمی است که بر سر آرای ترامپ حاصل شده است. آقای ترامپ در این دوره از انتخابات ایالات متحده 75 میلیون رأی کسب کرده که عدد بالایی است و نشان از محبوبیت او در میان بخشی از جامعه دارد؛ اما باید بدانیم که بخش مهمی از رأیهای او آرای حزبی بوده و بسیاری از کسانی که به او رأی دادهاند، تعلقات حزبی گسترده داشتند و به واسطه همین تعلقات بوده که به او رأی دادهاند و احتمالا در دایره علاقهمندان سینهچاک او نیستند. چه بسا بسیاری از آنها از منتقدان رفتارهای غیرمتعارف ترامپ باشند؛ اما حضورشان در میان آن 75 میلیون رأی موجب شده طرفداران ترامپ درباره ضریب نفوذ او در جامعه مبالغه کنند. در واقع وضعیت فرهنگی و اجتماعی بسیاری از این طرفداران ترامپ که اغلب و به گواه فیلمهای منتشرشده در روز حمله به کنگره، مانند خودش نامتعارف هستند، یکی از عواملی است که تا حدود زیادی از اعتبار آنها کاسته است. در واقع فقط تنها عضلانیبودن و مسلحبودن موجب نمیشود که آنها در حاکمیت آمریکا جایی داشته باشند. بههرحال این دوره پایان یافته است و حتی رئیسجمهور آمریکا در روز پایانی ریاستجمهوریاش هم اینقدر اعتبار اجرائی ندارد که دستورهای نظامی برای عملیاتی در آمریکا یا خارج آمریکا بدهد. دوران ترامپ و طرفداران عجیب و غریبش در آمریکا پایان یافته است و باید منتظر برگشتن آمریکا به ریل متعارف با جو بایدن باشیم.