کرونا بهانه تازه برای سنگ‌اندازی

پریسا پسنده‌پور: چرا ماتئو رنزی، نخست‌وزیر سابق ایتالیا، می‌خواهد دولت را سرنگون کند؟ این سؤال ذهن بسیاری از تحلیلگران و فعالان سیاسی ایتالیا را با توجه به ابر‌بحران پاندمی کرونا به خود مشغول کرده است. غالبا تفسیر استراتژی‌های رنزی امری دشوار تلقی می‌شود‌ اما خلق بحران سیاسی فعلی با هیچ منطقی توجیه‌پذیر نیست. آنچه‌ به شکل علنی از سوی حزب «ایتالیا ویوا» (Italia viva) در راستای توجیه این سنگ‌اندازی بزرگ در رسانه‌ها مطرح شده است، ناتوانی دولت جوز‌په کونته در مدیریت صحیح پاندمی کروناست که ناظر بر نحوه مدیریت منابع مالی اتحادیه اروپا به جهت ایجاد صندوق بازیابی برای حمایت از اقتصاد در دوران کرونا در نظر گرفته شده است؛ چرا‌که کونته معتقد است استفاده از این خط اعتباری باید تحت نظر یک شورای متشکل از تکنوکرات‌ها باشد. این شورا موظف است اولویت‌ها را تعیین کند که این امر با توجه به آکادمسین‌بودن کونته و نوع نگاه تکنوکراتی او امری طبیعی محسوب می‌شود‌ اما جریان سیاسی وابسته به ماتئو رنزی با این تصمیم مخالف است و این مخالفت را مستمسکی برای سرنگونی دولت قرار داده است. نکته قابل‌توجه حمله و انتقادات کلی و بی‌پایه از سوی رنزی و هم‌حزبی‌هایش به دولت است که تقریبا انگیزه‌های منفعت‌جویانه این گروه را برای همگان مسجل کرده است. البته عدم تحمل رنزی نسبت به کونته امری کتمان‌ناپذیر است و تمایل او در ایجاد مزاحمت برای دولت‌های مستقر از دوره انریکو لتا تا دولت فعلی مسبوق به سابقه است؛ البته که در یک دوره موفق هم شد تا سکان دولت را در دست بگیرد. هرچند این بار به ‌نظر نمی‌رسد شانسی برای تشکیل دولت داشته باشد. نکته تأمل‌برانگیز در آخرین نظرسنجی‌ها، بخت بسیار پایین حزب رنزی است‌ که چیزی در حدود سه تا چهار درصد است. به همین دلیل ناظران معتقدند رنزی نه در پی تشکیل دولت که درصدد کسب جایگاهی محکم‌تر در دولت ائتلافی است؛ اما هیچ‌کدام از این انگیزه‌ها دلیلی متقن برای رفتارهای رنزی در این مقطع بحرانی تلقی نمی‌شود. سؤال اینجاست که رنزی به‌دنبال چه معجزه‌ای از سوی دولت در این دوران بوده است؟ آیا واقعا او خود نیز می‌داند به ‌دنبال چیست؟ و آیا حاضر است به یک دولت اکثریت منهای حزب خود احترام بگذارد و صحنه را ترک کند. حال با توجه به عدم توفیق دولت جوزپه کونته در کسب اکثریت مطلق، او استعفا داده است و شورایی متشکل از نمایندگان احزاب، رئیس مجلس نمایندگان و رئیس مجلس سنا تشکیل شد تا با نشست‌های جداگانه‌ای که با حضور رئیس‌جمهوری انجام می‌شود، برای تشکیل دولت جدید تصمیم بگیرند. پر‌واضح است چون اکثریت مطلقی در پارلمان وجود ندارد، دولت آینده بی‌تردید دولتی ائتلافی متشکل از اعضای حداقل سه حزب خواهد بود. حال که رنزی از دولت خارج شده است، به ‌نظر می‌رسد جنبش «پنج ستاره» و حزب دموکراتیک «پی‌دی» بیشترین شانس را برای ائتلاف با احزاب کوچک‌تر دارند؛ بنابراین شانس جوزپه کونته همچنان برای نخست‌وزیری مجدد بسیار بالاست‌ و به‌ نظر می‌رسد حزب رنزی تصمیم ندارد با دو حزب دست‌راستی «به پیش ایتالیا» (Forza Italia) و لیگ (Lega) دست به ائتلاف بزند و همچنان می‌خواهد بدون حضور در هیچ ائتلافی نقش اپوزیسیون را داشته باشد.