نماینده ایران در سازمان ملل تأکید کرد
بدون راستیآزمایی، بازگشت بیاعتبار است
شرق: ایران از موضوع «راستیآزمایی» در رفع تحریمها عقب ننشسته است. نماینده ایران در سازمان ملل متحد در گفتوگویی با «پایگاه حفظ و نشر آثار آیتالله خامنهای» تأکید کرد بدون راستیآزمایی، هر امضایی برای بازگشت به برجام بیاعتبار است. این تأکید در حالی مطرح میشود که برخی ناظران، بهخصوص از واشنگتن میگویند خواست ایران برای راستیآزمایی رفع تحریمها بهعنوان پیشنیاز بازگشت به تعهدات به معنای فاصله زمانی درخورتوجه بین بازگشت آمریکا به برجام و بازگشت ایران به تعهداتش خواهد بود و چنین چیزی فرایند بازگشت احتمالی دولت جدید آمریکا به توافق هستهای را پیچیدهتر میکند. پیشتر سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه نیز در گفتوگو با همین رسانه تأکید کرده بود بعد از راستیآزمایی رفع تحریمهاست که ایران به تعهداتش باز خواهد گشت. این اشاره عراقچی البته پس از این صورت گرفت که شخص مقام معظم رهبری گفته بودند راستیآزمایی لغو تحریمها بهعنوان پیشنیاز بازگشت ایران به تعهداتش، «سیاست قطعی و غیرقابل برگشت» ایران است. روانچی: نمیتوانیم فقط به امضای یک نامه رضایت بدهیم روانچی در گفتوگو با این رسانه توضیح میدهد: «بحث راستیآزمایی از بحثهای بسیار مهمی است که ما حتما بر آن تأکید داریم. ما وقتی تعهداتمان را در چارچوب برجام اجرا میکنیم، نماینده آژانس نظارت دارد. این کاری است که نمایندگان آژانس بینالمللی انرژی اتمی انجام میدهند و آنها مشخص میکنند که تعهد ایران انجام شده یا انجام نشده است. سابقه کار ما روشن است. ما وقتی موردی را قبول میکنیم، به تعهداتمان هم عمل میکنیم؛ اما در ارتباط با لغو تحریمهایی که باید آمریکاییها انجام بدهند، ما باید بهعنوان کشور ذینفع راستیآزمایی کنیم؛ یعنی اگر آمریکاییها میگویند ما تحریم نفت یا پتروشیمی ایران را برداشتیم، ما نمیتوانیم فقط به امضای یک نامه یا اعلام موضع رضایت بدهیم. اگر امضا همراه با فرایندی برای راستیآزمایی اقدامات نباشد، معنی ندارد. برای مثال، نفتفروختن ما یکسری لوازمی دارد. شرکتی که میخواهد از ایران نفت بخرد، نباید از تحریمشدن از سوی آمریکا هراس داشته باشد. در حقیقت مجموعهای از تحریمها باید لغو بشود تا فروش نفت به صورت دقیق و کامل انجام شود؛ یعنی اگر اعلام شود تحریم نفت ایران لغو شد، فینفسه نمیتواند کفایت کند و باید در کنارش تضمینهایی هم وجود داشته باشد که مشکلی برای فروش نفت پیش نیاید». نباید نگران باشند به خاطر کار با ایران تحریم میشوند روانچی ادامه داد: «یک نکته بسیار مهم دیگر در زمینه راستیآزمایی، بحث بانکی است. مثلا شرکتی که از ایران نفت میخرد، باید بتواند از طریق سیستم بانکی جهانی پولش را بهراحتی به ایران منتقل کند؛ یعنی نقلوانتقالات بانکی باید اینقدر ساده باشد که هیچ شکوشبههای در آن وجود نداشته باشد. بانکها نگران این نباشند که اگر وارد کار تجاری با ایران شدند، مورد تحریم آمریکا قرار میگیرند. آمریکاییها خودشان هم بهخوبی میدانند که اگر بخواهند واقعا کار دقیقی را در زمینه برچیدهشدن تحریم انجام بدهند، شامل چه عناصری باشد. بنابراین، ما رفع تحریم را موقعی میپذیریم که متوجه شویم و احساس کنیم مراحلش دارد بهخوبی انجام میشود. وقتی چنین کاری انجام شود، ما هم آماده و حاضریم که به تعهدات برگردیم». عضو ارشد تیم مذاکرهکننده برجام افزود: «موضوع خسارات ایران در برجام هم یکی از موضوعات بسیار حساس و جزء مطالبات ماست؛ البته این بهعنوان پیششرط شروع انجام تعهدات آمریکا نیست. ایران این موضوع را هم بارها اعلام کرده و ما حتما بعد از اجرای تعهدات آمریکا، در جلسات کمیسیون مشترک به آن خواهیم پرداخت». صحبتهای روانچی در حالی منتشر شده است که دیروز رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی هستهای، برای رایزنی و گفتوگو با مقامات ایران برای شکل جدید همکاری بعد از پایان ضربالاجل مجلس در هفته جاری، به تهران آمده بود. با توجه به اینکه دولت جدید آمریکا هنوز اقدامی در راستای برجام نکرده است، ایران در هفته جاری از پروتکل الحاقی خارج میشود، تعداد دیگری از تعهدات را متوقف میکند و شیوه تعامل خود با آژانس را تغییر میدهد.