ادامه تلاش آمریکا و اروپا در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی هستهای
قطعنامه ضدایرانی، این هفته به رأی گذاشته میشود
شرق: تا پایان این هفته سرنوشت یک گام منفی دیگر در مسیر احیای برجام مشخص میشود؛ قطعنامهای که تروئیکای اروپایی در هماهنگی با ایالات متحده برای محکومکردن اقدامات هستهای ایران، علیرغم هشدار مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی هستهای در جلسه روز دوشنبه توزیع کرده بودند، این هفته در شورای حکام این نهاد به رأی گذاشته خواهد شد. رافائل گروسی که بهعنوان مدیرکل در فرایند تصویب قطعنامه نقشی ندارد، در این رابطه در نشست خبری گفته بود: «به نظرم، صدور قطعنامه در حوزه اختیارات کشورهای عضو است. در این موضوع، مدیرکل بیطرف است، ولی درخواستم از همه این است که مکالمههای سازندهای داشته باشند و اقدامات آژانس را حفظ کنند. این برای من مهم است». بااینحال، فرانسه، بریتانیا و آلمان پیشنویس قطعنامه خود را توزیع کردند و حالا خبرگزاری فرانسه به نقل از برخی منابع ادعا کرده است این هفته این قطعنامه به رأی گذاشته میشود. این قطعنامه، تعلیق بازرسیهای دیدهبان هستهای سازمان ملل از سوی ایران را محکوم میکند. به گزارش ایسنا، در نسخهای از این قطعنامه که به رصد خبرگزاری فرانسه رسیده است، «نگرانی جدی درخصوص تصمیم ایران مبنی بر توقف اجرای» برخی تعهدات مرتبط با بازرسی ابراز شده و از ایران خواسته شده «سریعا [تعهداتش را] اجرا کند». به گفته برخی منابع، این قطعنامه در جلسه شورای حکام مطرح خواهد شد و انتظار میرود توافق که مورد حمایت آمریکا نیز باشد، روز جمعه به رأی گذاشته شود. توقف اجرای تعهدات ادعایی در این قطعنامه، مربوط به توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از سوی ایران است که هفته گذشته و طبق مصوبه مجلس اجرائی شد. بااینحال، رافائل گروسی پیش از اجرائیشدن این طرح در سفری به تهران و در دیدارهایی با علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و محمدجواد ظریف، وزیر خارجه، به توافقی رسید که به مدت سه ماه، فرصت را برای بازگشت نظارتها حفظ میکند. طبق این توافق، تصاویر و اطلاعات نظارتی از سوی ایران ذخیره خواهد شد و در صورت رفع تحریمها و کلیدخوردن روند احیای برجام، در اختیار آژانس گذاشته میشود تا وقفه ایجادشده در روند نظارتی آژانس عملا جبران شود. این قطعنامه در حالی پیگیری میشود که پیش و پس از نشست دوشنبه شورای حکام، مقامات ایران نیز در این زمینه هشدار داده بودند. سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت خارجه، دوشنبهشب هرگونه تلاش برای تصویب قطعنامه در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی را غیرسازنده و تهدیدکننده فضای ایجادشده برای دیپلماسی، بهویژه بعد از توافق اخیر ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارزیابی کرد. وزیر امور خارجه ایران نیز دراینباره گفته بود: «حرکت غلطی را اروپاییها با حمایت از آمریکا در شورای حکام شروع کردهاند. فکر میکنیم این حرکت باعث به هم ریختهشدن شرایط خواهد شد». محمدجواد ظریف تأکید کرد: «بههمریختگی شرایط کنونی را از طریق سفیر ایران در وین به همه اعضای شورای حکام توضیح دادهایم. امیدواریم عقل غلبه کند و اگر چنین نشود، راهکارهایی داریم». رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز در موضعگیری جداگانهای گفت: «درصورتیکه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی نسبت به اقدام ایران مبنی بر توقف پروتکل الحاقی قطعنامهای علیه کشورمان صادر کنند، ایران واکنش مناسبی را خواهد داشت و در این راستا نامهای هم ارسال شده است». ابوالفضل عمویی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی نیز پس از نشست این کمیسیون با ظریف گفته بود: «ظریف در این نشست تأکید کرد که چنانچه در جلسه شورای حکام، قطعنامه تخریبی علیه ایران صادر شود، ایران واکنش جدی نشان خواهد داد». اظهار تأسف فرانسه از رد پیشنهاد اروپا از سوی دیگر، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در اظهاراتی از تصمیم ایران مبنی بر رد پیشنهاد اتحادیه اروپا برای شرکت در مذاکرات هستهای با حضور آمریکا اظهار تأسف کرد. به گزارش ایسنا، به نقل از نشنالپست، اگنس واندرمول، در اظهاراتی ضمن ابراز تأسف از مشارکتنکردن ایران در مذاکرات هستهای غیررسمی مدعی شد این کشور در جهت یافتن راهحلی برای خروج از این بنبست تلاش خواهد کرد. این اظهارات در واکنش به خبر والاستریتژورنال مبنی بر این است که ایران پیشنهاد اروپاییها را مبنی بر جلسه مشترک با حضور نماینده آمریکا و اعضای برجام، در شرایطی که هنوز تغییری در سیاست تحریمی ایالات متحده اعمال نشده است، رد کرده است. روزنامه فایننشالتایمز پس از ردشدن این دعوت به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی، بدون ذکر نام نوشت: «ما فکر نمیکنیم که باید اقدامی برای بازگرداندن ایران به میز مذاکره انجام دهیم». فایننشالتایمز افزود این مقام آمریکایی ردکردن این دعوت از سوی ایران را بخشی از «یک رقص دیپلماتیک» تلقی کرده و گفته است: «من فکر نمیکنم که در [مذاکره] بسته است». این روزنامه در ادامه مطرح کرد یک دیپلمات اتحادیه اروپا از ردشدن این دعوت از سوی ایران ابراز ناامیدی کرده و گفته: «من بر این عقیدهام که این بسیار جدی است». پرایس: درباره شکل و چارچوب مذاکره با ایران سرسخت نیستیم در همین رابطه، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در کنفرانس خبری درباره مذاکرات احتمالی با ایران گفت: «ما به وضوح گفتهایم که بهترین موقعیت ایران و آمریکا برای مذاکره بر سر مسیر دیپلماتیک رو به جلو -مسیری که رئیسجمهور بایدن حتی پیش از انتصابش به این مقام به آن اشاره کرده بود- در چارچوب مذاکرات گروه ١+۵ است که اروپاییها پیشنهاد کردهاند برای آن میانجیگری کنند». ند پرایس ادامه داد: «ما درباره شکل و چارچوب این مذاکرات سرسخت نیستیم. بر این عقیدهایم که دیپلماسی مهمترین ابزار اطمینانیافتن از این است که بهطور دائمی و بهگونهای که قابل راستیآزمایی باشد، از دستیابی ایران به یک سلاح هستهای ممانعت شده است». این اشاره در حالی است که مقامات ایران تأکید کردهاند تا پیش از تغییر رویه ایالات متحده درخصوص برنامه تحریمها، حاضر به دیدار با آمریکا در چارچوب برجام نیستند.