|

در نشستی اضطراری بررسی شد

آزمون دوباره اسرائیل، در مقابل سازمان همکاری اسلامی

ظریف: آماده‌ایم تمام اختلاف‌ها را کنار بگذاریم و در دفاع از حقوق مردم فلسطین متحد شویم

روح‌اله نخعی : سازمان همکاری اسلامی سرانجام درباره اتفاق‌های غزه و حملات اسرائیل به فلسطینی‌ها تشکیل جلسه داد. روز گذشته این سازمان نشستی مجازی و اضطراری با حضور وزرای خارجه کشورهای عضو برگزار کرد. وزیر امور خارجه ایران نیز در میانه تور اروپایی خود در این نشست شرکت کرد. محمدجواد ظریف، در سخنرانی خود در این نشست تأکید کرد: «ما آماده‌ایم تا تمام اختلاف‌ها را کنار گذاشته و در دفاع از حقوق مردم فلسطین، با توسل به هر ابزار مشروع سیاسی و قانونی، متحد شویم». وزیر خارجه عربستان نیز بر حمایت از آرمان فلسطین تأکید کرد. وزیر خارجه تشکیلات خودگردان فلسطین خواستار تشکیل کمیته قدس شد و وزیر خارجه ترکیه نیز ایده تشکیل نیروهای بین‌المللی در حمایت از فلسطین را مطرح کرد. این اظهارات البته در حالی است که توانایی و سرعت عمل سازمان همکاری اسلامی در پیگیری حقوق فلسطینیان و شکل‌دهی به «همکاری اسلامی» در این زمینه با تردید مواجه بوده است؛ به‌خصوص که بعضی از اعضای سازمان اخیرا به سمت عادی‌سازی روابط با اسرائیل هم رفته بودند. این موضوع به‌ویژه در آنجا درخور توجه است که بهانه تشکیل چنین سازمانی، اتفاقی بود که هفته گذشته تکرار شد. ظریف: این قتل‌ عام پس از آن عادی‌سازی ادعایی است وزیر خارجه ایران در سخنانش البته از تلاش‌های سال گذشته برخی کشورهای اسلامی در روند عادی‌سازی روابط با اسرائیل انتقاد کرد و گفت: «امروز قتل عام کودکان فلسطینی پس از آن «عادی‌سازی» ادعایی انجام می‌گیرد. این رژیم جنایتکار و آدم‌کش یک‌ بار دیگر ثابت کرده است تحرکات دوستانه در قبال این رژیم، تنها به تشدید قساوت‌های آن منجر می‌شود. تنها هدف تحرکات نفاق‌آمیز اسرائیل، تفرقه‌افکنی میان مسلمین و منزوی‌کردن مردم فلسطین است. اشتباه نکنید، اسرائیل تنها زبان مقاومت را می‌فهمد و مردم فلسطین کاملا از حق دفاع از خود و سرپیچی از قلدری‌های این رژیم نژادپرست برخوردار هستند. این اقدامات وحشیانه بار دیگر ثابت کرده است که تنها مسیر مسالمت‌آمیز به سمت صلح، برگزاری یک همه‌پرسی میان تمام ساکنان فلسطین از‌جمله فلسطینی‌های آواره‌شده و پناه‌جویان است». ظریف همچنین گفت: «مردان، زنان و کودکان بی‌گناه توسط مرگ‌بارترین و پیشرفته‌ترین جنگ‌افزارها در حال سلاخی‌شدن هستند. خانه‌ها در حالی ویران می‌شوند که ساکنانشان در آنها گیر افتاده‌اند. هرچه از زیرساخت‌های غزه باقی مانده است -‌ازجمله منابع برق و آب‌- عملا نابود شده است». وزیر خارجه ایران تأکید کرد: «ما اکنون با موارد فاحش و سازمان‌یافته نقض حقوق بشر، حقوق بشردوستانه و حقوق بین‌الملل مواجه هستیم». وی افزود: «نباید از یاد برد که فلسطین تنها یک مسئله عربی یا اسلامی نیست، بلکه معضلی بین‌المللی نیز هست. جنایاتی که در طول دهه‌ها علیه مردم بی‌گناه فلسطین انجام شده، بر وجدان بشری سنگینی می‌کند. از این‌رو است که جامعه بین‌المللی وظیفه دارد به شدیدترین لحن رژیم اسرائیل را محکوم کرده و آن را وادار کند به تخریب و محاصره غزه پایان دهد. ما باید فعالانه در سازمان ملل متحد تلاش کنیم تا یک جلسه اضطراری مجمع عمومی برای پرداختن به این موضوع تشکیل شود». ظریف با اشاره به «رویکرد شنیع برخی از دولت‌های غربی در برابرانگاری قربانیان و مجرمان»، خواستار نگاهی دوباره به کاستی‌های خود در پیشبرد آرمان مشترک، تشکیل یک کارزار نهادینه حقوقی، تشکیل نهاد ناظر حرفه‌ای بین‌المللی، تصویب قطع‌نامه برای شناسایی اسرائیل به‌عنوان رژیم آپارتاید و پیگیری قضائی در این زمینه شد. او در پایان صحبت‌های خود تأکید کرد: «جمهوری اسلامی ایران، مانند همیشه، دست دوستی خود را به سوی همه شما دراز می‌کند. ما آماده‌ایم تا تمام اختلاف‌ها را کنار گذاشته و در دفاع از حقوق مردم فلسطین، با توسل به هر ابزار مشروع سیاسی و قانونی، متحد شویم». چاووش‌اوغلو: گفته بودیم عادی‌سازی اسرائیل را تقویت می‌کند وزیر امور خارجه ترکیه نیز در این نشست با انتقاد از تصمیم برخی حکام عرب برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل و تأثیر آن در تحریک تل‌آویو برای انجام جنایات بیشتر، اظهار کرد: «وقتی درباره نقش عادی‌سازی روابط در تقویت اسرائیل صحبت کردیم، حق با ما بود». مولود چاووش‌اوغلو همچنین حمایت کشورش را از ایده تشکیل نیروهای بین‌المللی برای حمایت از غیرنظامیان فلسطینی در برابر تجاوزات اسرائیل ابراز کرد. مقامات ترکیه پیش‌تر نیز مواضع تندی علیه اسرائیل گرفته‌اند و این کشور پیگیر تلاش‌هایی نیز برای ارسال کمک به غزه بوده است. بن‌فرحان: جامعه جهانی برای جلوگیری از تجاوزات اسرائیل وارد شود وزیر خارجه عربستان سعودی، به‌عنوان نماینده کشوری که علی‌رغم روابط حسنه با آمریکا، در پروژه عادی‌سازی روابط با اسرائیل مشارکت نکرد، در جایگاه میزبان این نشست گفت: «عربستان سعودی از جامعه جهانی می‌خواهد برای جلوگیری از تجاوزات اسرائیل وارد عمل شود». فیصل بن‌فرحان بن‌عبدالله آل‌سعود در عین حال از نهادهای بین‌المللی خواست تا مسئولیت خود را در قبال تحولات قدس بر عهده بگیرند. بن‌فرحان گفت: «ما اقدام‌های اسرائیل در تخلیه خانه‌های فلسطینیان در بیت‌المقدس را رد می‌کنیم. ما هر اقدامی را که تضعیف‌کننده صلح و امنیت در منطقه باشد، رد می‌کنیم». او تأکید کرد: «ما بر اساس باور خود به عدالت، از آرمان فلسطین حمایت می‌کنیم». بن‌فرحان همچنین گفت: «لازم است مذاکرات را از سر بگیریم تا به دنبال راه‌حلی برای مسئله فلسطین بر اساس حل مسائل دو کشور باشیم». او در عین حال گفت: «ما اخراج فلسطینیان از خانه‌هایشان را محکوم می‌کنیم». وزیر خارجه عربستان تأکید کرد: «‌قدس شرقی، سرزمینی فلسطینی است و هیچ‌گونه خدشه به آن را نمی‌پذیریم». ریاض المالکی: کمیته قدس تشکیل جلسه دهد ریاض المالکی، وزیر امور خارجه تشکیلات خودگردان فلسطین نیز در سخنان خود گفت: «قدس خط قرمز است و رژیم اشغالگر رو به زوال و نابودی است و مسئله فلسطین همچنان باید در رأس امور باشد. اسرائیل سیاست تبعیض نژادی را علیه فلسطینیان از رود اردن تا دریای مدیترانه در پیش گرفته است و باید با هرگونه اقدام و تجاوزی علیه مسجد‌‌الاقصی مقابله کنیم؛ چون با یک اشغالگری و استعمار طولانی‌مدت مواجه هستیم که به دلیل عدم بازخواست و مجازات، دست به هر جنایتی می‌زند». المالکی با بیان اینکه باید کمیته قدس هرچه سریع‌تر تشکیل جلسه دهد، ‌تأکید کرد باید با جامعه بین‌الملل در تلاش برای اجرای قطع‌نامه‌های بین‌المللی در مورد فلسطین باشیم. المالکی تصریح کرد: «اسرائیل در تلاش است تا رژیم آپارتاید را در تمام مناطق کشور فلسطین ایجاد کند». سازمانی که به خاطر اسرائیل تشکیل شد ظریف البته در سخنان خود با تشکر از اعضا، تشکیل این نشست را به‌موقع خواند، اما برخی از ناظران معتقد بودند این سازمان باید زودتر از این به حوادث اخیر در حوالی مسجدالاقصی، بیت‌المقدس و غزه واکنش نشان می‌داد؛ به‌خصوص که این سازمان اساسا در سال ۱۹۶۹ و درپی حمله آتش‌افروزانه اسرائیلی‌ها علیه مسجدالاقصی شکل گرفت؛ یعنی درست در واکنش به نسخه مشابه همان اتفاقی که هفته پیش در بیت‌المقدس رخ داد. اهمیت بیت‌المقدس و مسجد‌الاقصی برای مسلمانان و حمایت از آن از‌جمله دلایل تشکیل این نهاد بود. در روزهای گذشته حتی رسانه‌های غربی و چهره‌های سیاسی برخی کشورهای غیرمسلمان نیز اشاره کرده بودند که اسرائیل به سومین مسجد مهم مسلمانان جهان، بعد از مسجد‌الحرام و مسجد‌النبی، آن‌هم در ماه رمضان حمله کرده است. برخی رسانه‌ها البته به تصمیم‌های اخیر برخی کشورهای عضو پیش از این دور جدید حملات و کشتارهای اسرائیل اشاره کرده بودند. معاهدات ابراهیمی، نه‌چندان مؤثر اواخر دولت ترامپ، پروژه‌هایی به‌عنوان معاهدات ابراهیمی در واشنگتن پی گرفته شد که در آن امارات متحده عربی، بحرین و سودان روند عادی‌سازی روابط با کشورهای اسلامی را کلید زدند و البته حامیان آن طرح آن را گام بزرگی به سمت صلح قلمداد کردند. در روزهای گذشته اما بسیاری از ناظران اشاره کرده‌اند که چگونه آن معاهدات تنها در لایه رویی، روابط تجاری و برقراری سفارتخانه‌ها را پی گرفته است؛ در‌حالی‌که مسئله فلسطین و به‌طور مشخص مسئله قدس، مشکل اصلی بین کشورهای اسلامی با اسرائیل است که همچنان لاینحل مانده است. از طرفی، این انتقاد به کشورهای پیگیر این پرونده نیز وارد شده است که هم‌اکنون با توجه به امضای معاهدات عادی‌سازی روابط با اسرائیل، در مواجهه با اقدامات اخیر و کشتارها و تخریب‌های گسترده دوباره از سوی این رژیم، چه گزینه‌ای پیش‌رو دارند. این البته نکته غافلگیرکننده‌ای هم نیست. در واقع همان زمان اشاره شد مسئله فلسطین از‌جمله دلایلی بوده است که عربستان سعودی به‌‌‌عنوان کشوری که محل قرارگیری دو مسجد مهم مسلمانان جهان است، علی‌رغم روابط بسیار نزدیک با دولت ترامپ، در این فرایند حضور پیدا نکرد و موضع رسمی عربستان در آن زمان نیز به همین موضوع اشاره داشت. آن معاهدات حالا تنها به چالشی بر سر راه امضاکنندگان آن تبدیل شده‌اند. به تعبیر برخی ناظران، برخلاف آنچه حامیان ترامپ تصور می‌کردند، ظاهرا سلفی‌گرفتن‌های اماراتی‌ها و اسرائیلی‌ها با هم، مسئله مسلمانان با اسرائیل را حل نکرده است.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها