دستور شی برای بهبود وجهه خارجی چین
تغییر استراتژی «گرگ جنگجو»
درحالیکه پکن بهدنبال بازسازی چهره خود در بحبوحه انتقادات گسترده نسبت به نحوه عملکردش در مبارزه با کووید۱۹ است، شی جینپینگ، رئیسجمهوری چین، از مقامهای ارشد کشور خواسته برای اطلاعرسانی درباره رویدادهای این کشور راههای بهتری پیدا کنند. شی علاوه بر این با تأکید بر لزوم مخالفت با یکجانبهگرایی و سلطهگری، به ضرورت «ایجاد تیمی قدرتمند از متخصصین که توانایی برآوردهکردن نیازهای ارتباطات بینالمللی در عصر جدید» را داشته باشند هم اشاره کرده است. شی جینپینگ چندیپیش گفت درحالیکه چین به قلب صحنه جهانی نزدیکتر میشود، باید «حلقه دوستان خود را گسترش دهد». به گزارش خبرگزاری رسمی شینهوا، رئیسجمهوری چین روز ۳۱ ماه میدر جلسه کمیته دائمی دفتر سیاسی (پولیتبورو) حزب حاکم کمونیست که نهاد ارشد تصمیمگیری سیاسی در کشور است، با تأکید بر ضرورت «کنترل لحن» گفت ارائه «چهرهای دوستداشتنی و قابل احترام از چین» بسیار مهم است و کشورش باید در ارتباط با جهان خارج «رویی گشاده همراه با اعتمادبهنفس و تواضع و فروتنی» داشته باشد. این اولین باری نیست که رئیسجمهوری چین از مقامات حزب کمونیست و رسانههای دولتی میخواهد برای تقویت ارتباطات خارجی تلاش کنند. سال ۲۰۱۳، او در جریان یک نشست ملی درباره تبلیغات و ایدئولوژی از رهبران حزب خواست بهدنبال راههایی جدید برای «بیان روایات چین بهشکل مناسب و رساندن صدای این کشور به جهان به نحوی شایسته» باشند. اما تغییر رویکرد اخیر رئیسجمهوری چین و تأکید او بر استفاده از قدرت نرم مسئلهای قابل توجه است؛ چون این کشور در پسزمینه با تنشهای فزاینده با قدرتهای غربی بر سر طیفی از مسائل ازجمله اتهام نقض حقوق بشر در سین کیانگ، مدیریت همهگیری ویروس کرونا و اصلاحات پیوسته در نظام انتخاباتی هنگکنگ روبهرو بوده است. اظهارات شی جینپینگ علاوهبراین، از تنظیم مجدد سیاست خارجی تهاجمی چین که به دیپلماسی «گرگ جنگجو» معروف است، حکایت دارد. اصطلاح گرگ جنگجو که از یک فیلم اکشن چینی با مضمون جنگی گرفته شده به نسل جدید دیپلماتهای این کشور اشاره دارد که در توییتر خود با انتقادها نسبتبه سیاستهای پکن بهشکلی تهاجمی و خشن برخورد میکنند. البته نباید فراموش کرد که توییتر در چین فیلتر است. استیون دانگ، استاد دانشگاه و رئیس دانشکده امور دولتی و عمومی در دانشگاه ارتباطات چین به گلوبالتایمز گفت: «اظهارات شی نشان میدهد که چین درحال انجام یک برنامهریزی در سطح بالاست تا روایت خودش را بسازد و افرادی بیشتری از جامعه را به ایجاد ارتباط با جهان خارج ترغیب خواهد کرد». درعینحال روزنامه طرفدار دموکراسی اپل دیلی چاپ هنگکنگ که از منتقدان سرسخت پکن است، در گزارش خود ضمن انتقاد از طرحی که ژانگ ویوی، استاد دانشگاه فودان شانگهای و از اعضای حزب کمونیست در جلسه اخیر کمیته دائمی دفتر سیاسی این حزب درباره رویکرد جدید سیاست خارجی چین مطرح کرد، نوشت: «اندکی روابط عمومی برای کشور مشکلی ایجاد نمیکرد، مشکل اینجا بود که حزب کمونیست روابط عمومی را به تهاجم فرهنگی و نفوذ سیاسی تبدیل کرده بود». با اینکه به عقیده ناظران اظهارات شی میتواند نشانه تغییر در سیاست خارجی چین باشد اما عدهای بر این باورند این اصلاحات بعید است بهسرعت اتفاق بیفتند.