انتخاب رئیسی و رفتار مدنی

جناب آقای رئیسی! اعتماد 18 میلیونی مردم را به شما تبریک می‌گویم. اقتضای رفتار مدنی همین است و امیدوارم که در ایفای مسئولیت جدید موفق باشید. امیدوارم که کشور در سایه یکپارچگی قوا آرامشی بیابد و این‌بار از خطر نزاع‌های درون‌جناحی مصون بماند. شما اینک رئیس‌جمهور ایران هستید و هرچند که امثال من به شما رأی نداده‌ایم، وظیفه همه ملت است که شرافتمندانه به شما کمک کند. کمترین کمک، البته این است که تذکرات و هشدارها و نصایح خود را صریح بیان کنیم. 16 سال پیش در چنین روزهایی در همین روزنامه مقاله‌ای با عنوان «انتخاب احمدی‌نژاد و رفتار مدنی» نوشتم و ضمن تبریک، مواردی را به ایشان گوشزد کردم. دو توصیه یا پیش‌بینی کردم که سوگمندانه هر دو محقق شد و گذشت آن زمانی که آن‌سان گذشت. به ایشان گفتم که با ریاست‌جمهوری شما دو خطر در پیش‌روی ماست؛ یکی اینکه محتملا اجماع جهانی را علیه ما برمی‌انگیزید و دیگر اینکه احتمال عوام‌زدگی اجرائی گسترش می‌یابد. اینک نیز به شما همان دو خطر را گوشزد می‌کنم. در دوران رقابت‌های انتخاباتی هم‌قطاران شما نظرها و پیشنهادهایی مطرح می‌کردند که از سر ساده‌لوحی در حد شوخی‌های خطرناک بود. خوشبختانه شما از تعهد به برجام به‌مثابه یک توافق بین‌المللی سخن گفتید که جای امیدواری دارد. مراقب باشید که برخی افراد یا جریان‌ها شما را به ورطه‌های خطرناک نکشانند. برخی از آنان حتما از سر جهالت و خشک‌سری در امور شما کارشکنی خواهند کرد. برجام تصمیم همه نظام بوده است و باید بتوانید میوه آن را، که صرفا به دست ترامپ از دسترس دور مانده بود، برای مردم خسته ما بچینید. شاید مهم‌ترین ویژگی آن 30 میلیون نفری که به پای صندوق‌ها نیامدند، خستگی آنان از سیاست‌های همه ما بوده باشد. سربسته می‌گویم این خستگی را بسیار جدی بگیرید.

در سه سال گذشته برخی نهادها به طرزی ناشیانه و البته خطرناک از طریق رسانه‌های صوتی و تصویری و خبری در فضای مجازی و رسانه‌های رسمی خط تبلیغاتی را علیه دولت روحانی فعال کرده بودند. هشیار باشید که خواه‌ناخواه به‌زودی پیکان تمام آن حملات پس از چند ماه به‌سوی شما نشانه می‌رود؛ هرچند مدت‌هاست که این نشانه‌گیری آغاز شده است. پیاده همیشه خسته است و به سواره اعتراض می‌کند؛ چه آن سوار، تازه از راه رسیده باشد چه از گذشته بر جای باشد. در برخورد با نظام بین‌الملل اعتمادبه‌نفس داشته باشید. اعتمادبه‌نفس به معنی مخالفت با برجام و اف‌ای‌تی‌اف نیست. برخی حوزویان صورت‌بندی ساده‌ای از جهان دارند که آنها را به برخوردهای سلبی با جهان می‌کشاند. البته دشمنی‌های نظام سلطه نیز مزید بر علت است؛ اما گاه، این برخوردهای سلبی اتفاقا نشانه فقدان اعتمادبه‌نفس است؛ اما در زیر لایه‌ای از اظهار شجاعت پوشیده شده است. شهید بهشتی و امام موسی صدر نمادهایی از برخوردهای با اعتمادبه‌نفس با جهان هستند. امروز بیش از گذشته نیازمند تعاملاتی از نوع بهشتی و امام موسی صدر با جهان هستیم. شما دیگر رئیس‌جمهورید و نه رئیس قوه قضائیه یا دادستان. اگر می‌توانید سابقه 40ساله قضائی را به فراموشی بسپارید.

به اقتضای مقام، لباس اجرائی و دیپلماتیک بپوشید و جامه قضاوت را از تن به درآرید. در مناظرات سخنی نیز از حیث اجرائی گفتید که هرچند در بیان نامناسب بود اما نکته کاملا درستی است. شما گفتید که اقتصاددانان را به‌خط می‌کنم. تعبیر بهتر و دقیق‌تر این است که شما دانش کارشناسان را مدیریت می‌کنید. مهم‌ترین تخصص یک رئیس‌جمهور آن است که هنر مدیریت دانش کارشناسی داشته باشد. این هنری بسیار ظریف و مهم است که در کشورهای پیشرفته صنعتی از طریق مکانیسم‌های تمدنی انجام می‌پذیرد. اگر رئیس‌جمهور چنین هنری نداشته باشد، تخصص دکترا در پیچیده‌ترین علوم هم برایش در اداره امور ارزشی نخواهد داشت. مدیریت دانش یک هنر بسیار دقیق با روش‌های ویژه است. این کار را ستاد ریاست‌جمهوری یا مشاوران حرفه‌ای باید بتوانند به‌خوبی برای شما انجام دهند. در این میان باید از جوانان جویای نام و سبکسر و «خود‌عالم»پنداران با مدارک کم‌فروغ دانشگاهی پرهیز کنید. خطر برای یک رئیس‌جمهور حوزوی این است که بپندارد مدارک دکترای امثال من معجزه می‌کند. مطالعات نشان داده است از هر صد نفر که مدرک دکترای معتبر دارند، بیش از 90 نفر فاقد مهارت و اهلیت لازم هستند. این اختصاص به ایران ندارد بلکه امری جهانی است؛ بنابراین مدیریت بهترین دانش‌ها و تلفیق و استنتاج از آن توسط اهل فن بسیار ضروری است. گمان نکنید که نمازشب‌خوان‌ها و معتمدان از عهده این کار برمی‌آیند. در پایان، هجوم ناآگاهی و وسوسه قدرت که در زیر لایه ضخیمی از تقدس پنهان شده باشد برای هر دولتی خطرناک است. بپرهیزید و بترسید از جوانان بی‌تجربه‌ای که اندک درک و شعوری از امور اجرائی کشور بزرگی همچون ایران ندارند. از خدای بزرگ توفیق شما را در خدمت به مردم خواستارم.