خطر تعلیق برای 10 هزار یورو
داستان بدهی سنگین شطرنج ایران به فدراسیون جهانی این رشته (فیده) این بار دیگر به جای باریک و خطرناکش رسیده است؛ طوری که اگر فدراسیون کشورمان نتواند تا چند روز آینده قسط بعدی بدهکاری خود را پرداخت کند، بدون هیچ قید‌وشرطی تعلیق می‌شود.
به گزارش روزنامه شرق، داستان بدهی سنگین شطرنج ایران به فدراسیون جهانی این رشته (فیده) این بار دیگر به جای باریک و خطرناکش رسیده است؛ طوری که اگر فدراسیون کشورمان نتواند تا چند روز آینده قسط بعدی بدهکاری خود را پرداخت کند، بدون هیچ قید‌وشرطی تعلیق می‌شود و این یعنی محرومیت شطرنج‌بازان ایران از هرگونه فعالیت بین‌المللی. قضیه طلب 120 هزار یورویی فیده از فدراسیون شطرنج ایران به پنج سال قبل (2017) برمی‌گردد؛ جایی که مسئولان پیشین این فدراسیون توانستند میزبانی رقابت‌های قهرمانی جهان زنان را در تهران بگیرند. طبیعی بود که برگزاری مسابقاتی در سطح جهانی با حضور 63 بازیکن و آن هم برای مدت سه هفته، نیازمند اعتبارات بالایی بود که باید در دو بخش جوایز شرکت‌کننده و هزینه‌های جانبی به حساب فدراسیون جهانی شطرنج واریز می‌شد. در این شرایط مهرداد پهلوان‌زاده، رئیس وقت فدراسیون شطرنج، در رایزنی‌هایی که با وزارت ورزش دولت قبلی انجام داد، این قول را گرفت تا هزینه سه‌میلیاردی این رقابت‌ها را تأمین کند. اما چند وقتی بیشتر از میزبانی تاریخی ورزش ایران از این رویداد بزرگ نگذشته بود که خبر رسید فدراسیون شطرنج پولی را که می‌بایست بابت هزینه‌های جانبی مسابقات جهانی به فیده می‌داده (70 هزار یورو)، پرداخت نکرده است. اتفاق جالب اینجا بود که در همین فاصله بدهی دیگری در قالب حق عضویت‌های سالانه فدراسیون شطرنج به فیده نیز به مبلغ قبلی (50 هزار یورو) اضافه شد تا با افزایش روز‌به‌روز نرخ ارز در ایران به رقم نجومی 120 هزار یورو تبدیل شود. البته میزبان بدهی بیشتر از این مبلغ بود و با ورود وزارت ورزش در آن مقطع بخشی از طلب فیده پرداخت شد. به این صورت که وزارتخانه در آن مقطع 200 میلیون دیگر هم در اختیار فدراسیون شطرنج قرار داد تا پهلوان‌زاده از آن، بابت تأمین هزینه ارزی قسط اول بدهی به فیده استفاده کند. بعد از پرداخت این قسط اما تعلل و کوتاهی فدراسیون شطرنج در تسویه‌حساب بدهی 120 هزار یورویی ادامه پیدا کرد تا اینکه فیده مسیر تهدید را در پیش گرفت. از آنجا که هشدارهای این فدراسیون بین‌المللی جدی تلقی می‌شد، فدراسیون شطرنج و متعاقب آن وزارت ورزش و جوانان چاره‌ای نداشتند جز اینکه به‌طور کتبی متعهد شوند این 120 هزار یورو را پرداخت می‌کنند. بر این اساس تیم مدیریتی جدید فدراسیون شطرنج اواخر سال گذشته متعهد شد هر دو ماه یک‌بار 10 هزار یورو به حساب فیده واریز کند تا تسویه‌حساب انجام شود. تا به الان هفت مرحله از اقساط این بدهی سر موعد پرداخت شده و فردا نوبت هشتمی است که باید قسط بعدی واریز شود، اما فدراسیون شطرنج آهی در بساط ندارد. در صورتی که فدراسیون شطرنج نتواند این قسط را پرداخت کند، بدون شک وارد چالشی اساسی می‌شود؛ چالشی که بنا بر ادعای عرفان هاشمی، دبیر فعلی فدراسیون شطرنج، بعید به نظر می‌رسد حل‌شدنی باشد. او روز گذشته به «شرق» گفت: «طبق مکاتبه‌هایی که ما با مسعود سلطانی‌فر، وزیر ورزش پیشین و مهدی علی‌نژاد، معاون قهرمانی او انجام دادیم، قرار بر این شد که اقساط ما از خزانه وزارتخانه به حساب فیده واریز شود. با توجه به اهمیت موضوع تا دو ماه پیش که قسط هفتم را پرداخت کردیم، مشکلی نبود، اما متأسفانه الان برای قسط هشتم به مشکل خوردیم و تاکنون هیچ پولی را از معاونت مالی و پشتیبانی وزارت ورزش دریافت نکرده‌ایم. به‌هرحال طبیعی است که دولت جدید آمده و در وزارتخانه تغییر و تحولاتی ایجاد شده است، اما دوستان باید در نظر داشته باشند که این بدهی هم از فدراسیون قبل بوده و به ما تحمیل شده است. چیزی که وجود دارد این است که ما در‌حال‌حاضر تحت فشار هستیم و وزارت ورزش باید فکری برای این قضیه بکند. این بار دیگر هیچ بخششی در کار نیست. ما تنها می‌توانیم سر چند روز تأخیر با فیده کنار بیاییم و بیشتر از آن را درک نمی‌کنند».
نکته نگران‌کننده دیگر در بحث تعلیق فدراسیون شطرنج ایران اینجاست که این فدراسیون جدای از مباحث مالی، به خاطر داستان ممانعت از رویارویی شطرنج‌بازان کشورمان با نماینده‌های اسرائیل نیز زیر ذره‌بین فیده قرار دارد. سال گذشته فدراسیون جهانی شطرنج به خاطر اینکه ورزشکاران کشورمان در رویدادهای بین‌المللی تعمدا حاضر به بازی‌کردن با ملی‌پوشان اسرائیلی نشدند، به کمیته ملی المپیک و این فدراسیون نامه نوشت که در صورت تکرار چنین اتفاقی شطرنج ایران را تعلیق می‌کند. بدتر از همه اینکه نایجل شورت، نایب‌رئیس فیده هم در توییتر شخصی خود به این موضوع واکنش نشان داد و از تعلیق قریب‌الوقوع فدراسیون شطرنج ایران به دلیل مناقشه سیاسی میان ایران و اسرائیل خبر داد. دبیر فدراسیون شطرنج در پاسخ به این سؤال «شرق» که اگر ایران نتواند بدهی خود را به فیده بدهد، با توجه به حساسیت‌هایی که بر سر داستان اسرائیل وجود دارد، مطمئنا باید منتظر برخوردهای خشمگینانه‌تری از سوی فدراسیون جهانی باشد، گفت: «بله همین‌طور است. مجمع جهانی فدراسیون جهانی شطرنج چند روز دیگر برگزار می‌شود و همه مسئولان بین‌المللی این رشته در این نشست حضور دارند. آنها در این
جلسه می‌توانند هر تصمیمی بخواهند علیه شطرنج ایران بگیرند. بحث اینجاست که تعلیق‌شدن یک مشکل است و رفع‌تعلیق‌شدن مشکلی هزار برابر سخت‌تر. در‌حال‌حاضر حساسیت فیده در مورد بحث عدم رویارویی بازیکنان ما با اسرائیلی‌ها کم شده و فعلا کاری به آن ندارد. فیده مثل یک بنگاه اقتصادی است و بیشتر سعی می‌کند به مراودات مالی‌اش برسد. تعلیق‌شدن ما الان سودی برای آنها ندارد، اما اینکه ما به آنها بدهکار باشیم و طلب آنها را ندهیم، آن را حساس‌تر می‌کند که با بهانه داستان اسرائیل با ایران وارد مناقشه بشوند. آنجاست که ما علاوه بر تعلیق‌شدن باید بدهی‌مان را هم یکجا پرداخت کنیم. امیدوارم مسئولان وزارت ورزش این هشدارها را جدی بگیرند و در همین چند روز آینده فکری برای فدراسیون شطرنج بکنند. در این چند روز اخیر برخی از فدراسیون‌ها واریزی سالانه داشتند. ما آن را هم نداشتیم. با اینکه این بدهی ربطی به بودجه فدراسیون ندارد، اما اگر آن را داشتیم، حداقل قسط هشتم را پرداخت می‌کردیم که این‌گونه با بحران مواجه نشویم».
بدهی فدراسیون شطرنج بعد از گذشت سال‌ها به یکی از مبهم‌ترین پرونده‌های مالی در ورزش ایران تبدیل شده و به نظر می‌رسد پشت‌پرده‌هایی دارد که دست‌اندرکاران حاضر به شفاف‌سازی درباره آن نیستند. مهرداد پهلوان‌زاده، رئیس پیشین این فدراسیون که همه اتهام‌ها سمت اوست، سال گذشته در‌این‌باره به «شرق» گفته بود: «ما تمام بدهی‌ای را که مربوط به مسابقات جهانی تهران بود، دادیم و تنها یک قسط را پرداخت نکردیم که فدراسیون جهانی هم این قسط را بر ما بخشید. من همه اسناد و مدارکی را که داشتم به آقای علی‌نژاد نشان داده‌ام».